Helal konseptli otellerin girişimciliği ve yönetimi üzerine bir araştırma
Abstract
Son yıllarda, helal turizmin farklı alanlarına yönelik ulusal ve uluslararası boyutta gerçekleştirilen araştırmaların
sayısında artış görülmüştür. Ancak, ilgili alanyazın taramalarında, Türkiye’de helal konseptli otellerin girişimciliği ve
yönetimi üzerine daha önce yapılmış kapsamlı bir araştırma ile karşılaşılmamıştır. Bu araştırmada, ilgili alanyazına
katkı sağlamak ve sektördeki uygulamalara yönelik öneriler geliştirmek amacıyla, Türkiye’nin farklı illerinde faaliyet
gösteren otellerin girişimci veya yöneticilerinin görüşleri değerlendirilerek, helal konseptli otellerin yapısal
özelliklerinin anlaşılması, Türkiye’deki durumunun, sorunlarının ve çözüm önerilerinin girişimcilerin ve yöneticilerin
bakış açısından ortaya çıkarılması, helal konseptli otellerin girişimciliğine ve yönetimine ilişkin özelliklerin
belirlenmesi hedeflenmiştir. Bu doğrultuda, nitel araştırma yöntemi ve durum çalışması deseni kullanılmıştır. Amaçlı
örnekleme stratejilerinden ölçüt ve kolay örnekleme birlikte kullanılarak katılımcılar belirlenmiştir. Araştırmada
Türkiye’nin farklı illerinde faaliyet gösteren 38 otelin girişimci veya yöneticilerine ilgili alanyazın ve uzman görüşleri
doğrultusunda oluşturulan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak açık uçlu sorular yöneltilmiştir. Alınan
yanıtlar yazıya aktarıldıktan sonra MAXQDA 18.2.4 programı kullanılarak kodlamalar yapılmıştır. Veriler tematik
analiz ile değerlendirilmiş ve alt kodlar, kodlar, alt kategoriler, kategoriler ve temalar oluşturulmuştur. Araştırma
sonucunda, helal konseptli otellerin yapısal özelliklerinin misafirlerin ihtiyaçları ve hassasiyetleri doğrultusunda
şekillendirildiği, girişimcinin yaşam tarzının ve otelin kuruluş yerinin helal konseptli otellerin başarısında önemli
unsurlar olduğu ve helal konseptli otellerde kuruluş ve işletme maliyetlerinin daha yüksek olduğu anlaşılmıştır. Ayrıca,
sektöre ilişkin belgelendirme, sezon, israf ve tedarikçiler gibi konularda çeşitli tartışmalar ve sorunlar belirlenmiştir. Recently, there has been an increase in the quantity of national and international research on the different fields of halal
tourism. However, in the relevant literature review, it has not been encountered an extensive research previously
conducted on the entrepreneurship and management of halal-concept hotels in Turkey. In this study, in order to
contribute to the relevant literature and to develop recommendations for practices in the sector, it is aimed to understand
the structural features of the halal concept hotels, to reveal the situation in Turkey, the problems, and the solution
suggestions from an entrepreneurial and managerial perspective, to determine the characteristics of halal concept hotels
regarding entrepreneurship and management by evaluating the opinions of the entrepreneurs or managers of hotels
operating in different provinces of Turkey. In this direction, qualitative research method and case study design were
used. The participants were determined by using criterion and convenience sampling, which are purposive sampling
strategies. In the research, open-ended questions were asked to entrepreneurs or managers of 38 hotels operating in
different provinces of Turkey by using semi-structured interview form prepared in line with the relevant literature and
expert opinions. After the responses were transcribed, encodings were made using the MAXQDA 18.2.4 program. The
data were evaluated by thematic analysis, and then subcodes, codes, subcategories, categories, and themes were
formed. As a result of the research, it has been understood that the structural features of halal concept hotels were
shaped in line with the needs and sensitivities of the guests, entrepreneur’s lifestyle and hotel’s location were important
factors in the success of halal concept hotels, and start-up and operational costs of halal concept hotels were relatively
higher. In addition, various discussions and problems related to the sector such as certification, seasonality, wastage,
and suppliers were identified.