Temel İslam Bilimleri Bölümü: Recent submissions
Now showing items 1-20 of 58
-
Merdûd bir rivayetin sanal alemdeki serencâmı: Hz. Peygamber’in Hz. Meryem ile evleneceğine dair rivayetin tahrîc ve tahlîli
(Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü, 2024)Bu çalışma, 2022 yılında YouTube üzerinden paylaşılan bir videoda aktarılan; ancak 2023 yılının başlarında Twitter’daki bir haber sitesinin paylaşımıyla Türkiye’nin gündemine giren Hz. Peygamber ile Hz. Meryem evliliğine ... -
Halku’l-Kur’ân fikrinin Ebû Hanîfe’yle irtibatlandırılması sorunu
(Anadolu İlahiyat Akademisi, 2024)Kur’ân’ın yaratılmışlığı (halku’l-Kur’ân) konusunda Ebû Hanîfe’ye birbirinden farklı iddialar atfedilmektedir. Bazı kaynaklarda onu bu fikri ilk ortaya atan kişi olduğu, vefat ettiğinde bu fikir üzere olduğu gibi iddialar ... -
Rihlenin izlerini büldân kitaplarında sürmek: İbnü’l-Fakîh’in muhaddis kaynakları
(Hitit Üniversitesi, 2024)Henüz Hz. Peygamber hayattayken başlayan hadis rivayeti, O’nun (s.a.s.) vefatı ve ashâbın farklı bölgelere intikali sonrasında hem hızlanmış hem de yaygınlaşmıştır. Fethedilen bölgelerde askerî faaliyetlerde bulunmak veya ... -
Teşbih ve tecsim anlayışları üzerine mülahazalar
(Near East Unıversıtyltd.İrtibat Bürosu, 2024)Düşünce tarihinde izlerini gördüğümüz Allah’ın antropomorfik bir şekilde ifade edilmesi yani teşbihçi/insan biçimci anlayış, başta ilahî dinlere mensup insanlarda olmak üzere birçok din mensubu tarafından kullanılmıştır. ... -
Mâtürîdî kelâmcı Semerkandî’de insan fiilleri ve hüsün-kubuh
(Huriye Martı, 2024)Allah’ın teklif ile muhatap kıldığı insan, özellikleri itibarıyla âlemdeki diğer varlıklardan farklıdır. Onun kendine ait irade ve kudretinin bulunması, fiillerinde özgür olması en temel özelliklerindendir. Kelâm ilminde ... -
Kur’ân’a göre Medine Dönemi cihad tebliğ ilişkisi
(Sirnak Univ, 2023)Bu çalışmada Medine dönemi cihad-tebliğ ilişkisi Kur’ân merkezli olarak ele alınmaktadır. Çalışmamızın amacı Medine dönemindeki Allah yolunda cihad ile İslam’a davet arasındaki ilişkiyi olgu-nas diyalektiği çerçevesinde ... -
Hadis ilminde fehrese literatürü
(İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi, 2022)Fehrese ve mu‘cem literatürü, ilimle geçen bir ömrün hâsılası olarak sema, kıraat ve icazet gibi makbul metotlarla rivayet hakkı alınan çok sayıda kitabın, hocalardan müelliflerine varan isnad zinciriyle kaydedildiği bir ... -
Manevî danışmanlıkta tasavvuf terapisi
(2022)İnsan, beden ve ruh yapısıyla bir bütündür. Modern dünya, insanın bedenî ihtiyaçlarını karşılamaya öncelik vererek, manevî ihtiyaçlarını göz ardı etmiştir. Oysa insanın huzur ve mutluluk içerisinde yaşaması, manevî yönüyle ... -
Dâvûd-i Karsî, Şerhu Risâleti usûli’l-hadîs li’l-İmâm el-Birgivî (thk. Halil İbrahim Kutlay), Amman: Ervika li’d-dirâsât ve’n-neşr, 1437|2016, 216 sayfa.
(2022)Anahatlarıyla mütekaddimûn ve müteahhirûn şeklinde iki aşamada incelenen hadis usulü, yüzyıllar boyunca farklı coğrafyalarda metin, şerh, haşiye ve talik veçheleriyle yoğun teveccühe mazhar olmuştur. Usûle dair İbnü’s-Salâh’ın ... -
Modern düşünce akımları ve tasavvufî düşüncenin önemi
(2023)Tasavvufta, insanın gerçek aşkı, Rabbine olan aşkıdır. Tasavvufî düşüncede in-sanın kendini sevmesi ve kendisine âşık olması anlamını taşıyan narsizm düşüncesi reddedilerek insanın Rabbine âşık olması öngörülür. Makalede ... -
İlk dönem Eş‘arî Kelâmcılarını adet teorisini kabule sevk eden amiller
(2023)Kelâm ilmi Allah’ın varlığı ve sıfatlarını ispatlamayı amaçlamaktadır. Bu amaç etrafında kelâmcılar, duyulur âlemden gaybî alana yönelen bir yöntem benimsemişlerdir. Kıyâsü’l-ğ?ib alâ’ş-şâhid şeklinde isimlendirilen bu ... -
Meşrutiyet sonrası Osmanlı’da ceza hukuku uygulamaları-I [Karesi Gazetesi (1886-1888) çerçevesinde]
(2023)Tanzimat’ın ilanından sonra Osmanlı Devleti’nde hukuk alanında çok sayıda düzenleme yapılmıştır. Ceza hukuku, bu alanların başında gelmektedir. Zira Meşrutiyet dönemine kadar üç “ceza kanunu” hazırlanmış ve sırasıyla ... -
Bir peygamber olarak Hz. İbrahim’in dualarındaki tasavvufî ve psikolojik temalar
(2023)Hz. İbrahim’in tevhid inancını yansıtan sağlam bir ahlakı ve kişilik yapısı olduğu için Hz. İbrahim’in makamı, Allah’ın dostu olma makamıdır. Hz. İbrahim, Allah dışındaki her şeyle bağlarını koparıp atmış ve Allah’tan ... -
Ebû İshâk el-Cûzcânî’nin (ö. 259/873) Basralı Râvilere Yönelik ‘Kaderî’ İthamının mezhep taassubu bağlamında değerlendirilmesi
(2023)Hadis ilmi içerisinde önemli bir yere sahip olan cerh-ta‘dîl ilmi râvilerin güvenilirlik durumlarını tespit etme hususunda önemli bir görev üstlenmiştir. İlk zamanlarda cerh-ta‘dîl faaliyetinin gıybet olarak nitelenmesinin ... -
Tasavvufî düşüncenin modernizmin ürettiği psiko sosyal düşünce akımlarına karşı alternatif anlayış tarzları-ı
(2022)Bütün inanç ve felsefî sistemler boyunca hayatına anlam yükleme çabası devam eden insan, ruh ve madde arasındaki ilişkiyi kavramaya çalışmıştır. İnsanın sadece kendisiyle ilgili değil; aynı zamanda çevresi ve ... -
İbn Receb el-Hanbelî’nin Câmiu’l-Ulûm Ve’l-Hikem adlı eserindeki şerh metodu
(Ondokuz Mayıs Üniversitesi, 2022)Bu makale, İbn Receb el-Hanbelî’nin (ö. 795/1393) Câmiu’l-ulûm ve’l-hikem’in deki şerh metoduna odaklanmaktadır. İbn Receb’in hayatı ve hadis ilmindeki ye rine kısaca temas edildikten sonra eserin telif gayesi, zikredilen ... -
Mu‘tezile kelâmında ahiret halleri (eskatoloji): İbnü’l-Melâhimî örneği
(Karadeniz Teknik Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, 2022)İnsanın ölümü ile birlikte başlayan kabir hayatında ve sonrasında ahirette meydana gele cek olaylar semʻiyyât başlığı altında ele alınmıştır. Semʻiyyât ilkesi, ilâhiyyât ve nübüvvât ilkeleri ile birlikte kelâm ilminde ... -
Kur’ân ve hadislerde rasyonel seçim
(Near East Universityltd.İrtibat Bürosu, 2022)İlk olarak bireylerin iktisadî hayatlarındaki seçimlerini anlamaya çalışan bir teori olarak ortaya çıkan rasyonel seçim teorisi daha sonraları sosyolojide de bireylerin gündelik hayatlarındaki eylemlerini anlamada yardımcı ... -
İlk hâricîlerde (Muhakkıme-ı ûlâ) tahkim – tekfir ilişkisi
(Hitit Univ, 2022)Mezhepler, itikadî yapılar olmalarının yanı sıra aynı zamanda siyasî ve toplumsal faktörlerin etkin olduğu beşerî oluşumlardır. Belirli olaylara bağlı olarak ortaya çıkan muhtelif itikadî görüşler, siyasî-itikadî ... -
Şerif el-Murtazâ’nın nübüvvet anlayışı
(Amasya Üniversitesi, 2021)In Islam, which is a religion based on tawhid, the prophet’s faith is important. Issues related to prophecy in the science of the kalam are discussed in all dimensions as complementary to theology (ilahiyāt) and samiyyāt ...
