Yaşayan müze ziyaretçilerinin algıladıkları deneyimsel değer, memnuniyet düzeyleri ve davranışsal niyetleri ilişkisinin incelenmesi

Abstract

Kültürel, tarihsel ya da sanatsal değeri olan nesnelerin toplanarak sergilendiği yerler olan müzelerde interaktif iletişimin yoğunlaşması ile birlikte, müzecilik anlayışı farklı noktalara gelmiştir. Modern müzecilik olarak tanımlayabileceğimiz bu anlayışta müze ziyaretçilerine hitap eden sürekli-geçici sergiler gibi etkinlikler ile koleksiyonların hikâyelerini anlatmak için yeni gösterim tekniklerinden faydalanmaktadır. Klasik müzecilik sunumunda sıkça karşımıza çıkan vitrin içi, stant üzeri sergileme ya da duvar panolarıyla sergilemenin yanı sıra, anlatımı kuvvetlendirmek için dekor, kostüm, fotoğraf maket, manken, mumya, kulaklık veya telefon düzeneğiyle sesli, yönlendiriciler kullanılmak suretiyle, sunum zenginleştirilerek ziyaretçinin ilgisi canlı tutulmaktadır. Modern müzecilik örneklerinden biri sayılabilecek yaşayan müzeler de, kullandıkları iletişim ve etkileşim odaklı yaklaşımlarla, geçmişi ziyaretçi için erişilebilir kılmaktadır. Böylece yaşayan müzeler ziyaretçilere yaşattıkları deneyimler vasıtasıyla, onları seyirci olmaktan çıkarıp sergilenen gösterinin bir parçası haline getirmektedir. Buradan hareketle, bir halkbilimi müzesi olarak Ankara Beypazarı’nda kurulan “Yaşayan Müze” ziyaretçilerinin, bu ziyaretten elde ettikleri deneyimsel değer ile memnuniyet düzeyleri ve davranışsal niyetleri arasındaki ilişkinin incelenmesi bu araştırmanın amacını oluşturmaktadır. Analizler sonucu ziyaretçilerin algıladıkları deneyimsel değerin memnuniyet düzeyleri, ağızdan ağıza iletişim ve tekrar ziyaret niyetleri üzerinde olumlu ve anlamlı bir etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Deneyimsel değer boyutlarından eğitim boyutunun her bir değişken üzerinde en baskın etkiyi yapan faktör olarak tespit edilmiştir.

Along with the concentration of interactive communication in museums where objects of cultural, historical or artistic value are gathered and exhibited, understanding of museology has come to different points. In this understanding, which we can define as modern museology, museum utilizes new display techniques to tell stories of collections with activities such as permanent-temporary exhibitions appealing to visitors. In addition to exhibiting in the showcase which is often confronted with classical museum presentation, exhibitions with stand display or wall panels, the presentation is enriched by the use of decorators, costumes, photo models, models, mummies. One of the examples of modern museology is the living museum that can be considered, making it accessible to historical visitors with the communication and interaction oriented approaches they use. Thus, the living museums make visitors a part of the experience they experience. Hence, the aim of this research is to examine the relationship between experiential value, satisfaction levels and behavioral intentions obtained from this visit to the Yaşayan Museum established in Beypazarı, Ankara as a folklore museum. Analyzes have been found to have a positive and significant effect on the level of satisfaction, word of mouth and revisit intention by experiential value that they perceive as a visitor. The education dimension was identified as the most dominant effect on each variable.