Sürdürülebilir destinasyon yönetimi için bir model önerisi: Ayvalık örneği
Abstract
Destinasyonların rekabet avantajı elde etmek için doğal, kültürel kaynaklarını kontrollü biçimde kullanarak koruması ve sürdürülebilir turizm konusuna önem vermeleri gerekmektedir. Bu noktada; destinasyon yönetimini oluşturan paydaşların ürün geliştirme, ziyaretçi yönetimi, destinasyon pazarlaması,
ortak rekabet gücü yaratma, lobicilik, piyasa düzenlemesi, kriz yönetimi, finansal kaynak bulma gibi
sürdürülebilir destinasyonun yaratılmasında gerekli işlevleri yerine getirmesi ve ortak kararlar alabilmesi için örgütlenme çok önemlidir.
Araştırmanın amacı; turizm ve zeytin kenti olan Ayvalık’ın daha sürdürülebilir bir destinasyon olmasını sağlayacak öneriler geliştirmek, bunun için yapılması gerekenleri paydaşlara iletebilmek ve Ayvalık’ın sürdürülebilir destinasyon olarak yönetilebilmesi amacıyla paydaşlar için bir model geliştirmektir.
Bu çalışmada geliştirilen modelin, Ayvalık’ta uygulanması ve sonuçlarının hem Ayvalık hem de diğer
destinasyonlar için yapılacak çalışmalara yardımcı olması amaçlanmıştır. Araştırmada yarı yapılandırılmış görüşme tekniği uygulanmıştır. Veriler, katılımcı görüşleri ve araştırmacının gözlemlerinden
oluşmaktadır. Araştırma kapsamında merkezi yönetim, yerel yönetim, özel sektör, sivil toplum kuruluşları ve diğer (yerel halk, turistler, vs.) kategorileri altında toplam 42 paydaşla görüşülmüştür. Verilerin
analizinde betimsel analiz ve içerik analizi teknikleri kullanılmıştır. Bulgular, gözlemler ve literatür
taramasından yola çıkarak Ayvalık’ın sürdürülebilir destinasyon yönetimi için “Örgütlenme Modeli”
ortaya konmuştur. Destinations need to conserve natural and cultural resources by using in a controlled manner and attach
importance to sustainable tourism to be able to obtain competition advantage. At this point; organizing
among the stakeholders consisting destination management is very important for shared decision making and carrying out necessary functions such as product development, visitor managemet, destination
marketing, creating common competitive power, lobbying, market regulatory, crisis management and
finding financial resource.
The purpose of research is to develop suggestions that provide Ayvalık, tourism and olive oil city, to
become more sustainable destination, conveying of things to do to the stakeholders and develop a model
to manage Ayvalık as a sustainable destination. The model developed in this study is aimed to apply in
Ayvalık and help new researchs that will be implemented in Ayvalık and other destinations in future.
In this research, semi-structured interview technique has been performed. Data consists of comments of
participants and author’s observations. Within research, forty two stakeholders under the categories of
centralized administration, local administration, private sector, non-governmental organizations and
other (local community, tourists, etc.) have been interviewed. Descriptive and content analyses have
been performed in analysing of the data. “Organization Model” for sustainable destination management of Ayvalık has been put forward based on findings, observations and literature search.