Biyoteknoloji tutum ölçeğinin değerlendirilmesinde matematiksel bir yaklaşım: Kaba küme veri analizi

Abstract

Birçok ülkede bireylerin biyoteknoloji ile ilgili düşünceleri ve tutumlar araştırılmaktadır. Likert ölçeği, tutum ölçeklerinin içinde en yaygın olarak kullanılanıdır. Ancak, farklı cevapların aynı tutum puanını üretebilmesi bu ölçeğin zayıf tarafıdır. Kaba küme veri analizinin bu eksikliğini giderebileceği düşünülmüş ve bu çalışmada biyoteknoloji üzerine geliştirilmiş bir likert tipi tutum ölçeğinin kaba kümeler yardımıyla değerlendirilmesi yapılmıştır. Biyoteknoloji tutum ölçeği uygulanmış ve örneklemden rastgele seçilen 60 kişinin verileri kaba küme analizi ile incelenmiştir. Buna göre, herhangi bir gruba sahip bazı öğrencilerin potansiyel olarak diğer hangi gruplara da ait olabilecekleri kaba küme yardımı ile belirlenmiştir. Alt boyutların her birinin veya herhangi bir grubunun toplam boyutu ne derece açıkladıklarının matematiksel değeri bulunmuştur. Sonuçta, yüksek, orta, düşük ve çok düşük tutum kümlerinin kesinlik derecelerini belirleyecek sabitler, aR(Y)=1, aR(O)=0,8, aR(D)=0,778, aR(ÇD)=1 olarak tespit edilmiş ve buradan orta ve düşük tutum kümelerin, kaba küme belirttiği anlaşılmıştır. Ayrıca alt boyutların birlikte toplam tutumu, 0,9 kesinlik derecesiyle belirlediği ve "GDO hakkında halkın bilinçlenmesi, genleri değiştirmenin etiği, genetik mühendisliğinin ekolojik etkisi, insan sağlığı için genetik mühendisliğinin kullanımı" alt boyutlarının ölçek için vazgeçilmez alt boyutlar olduğu görülmüştür.

Individuals' thoughts and attitudes towards biotechnology have been investigated in many countries. A Likerttype scale is the most commonly used scale to measure attitude. However, the weak side of a likert-type scale is that different responses may produce the same score. The Rough set method has been regarded to address this shortcoming. A likert-type attitude scale was evaluated using the rough set method. Randomly selected 60 participants were given a biotechnology attitude scale and their responses to the scale items were examined using the method mentioned above. Participants belonging to a specific group were examined if they might also belong to another group in light of this method. Mathematical values of each sub-dimension and the extent to which a specific group accounts for the total variance in the overall dimension were calculated. Finally, the accuarcy of approximation for the high, moderate, low and very low sets are calculated as aR(Y)=1, aR(O)=0,8, aR(D)=0,778, aR(ÇD)=1 It means that the moderate and low sets are rough sets. Through reduction of attributes, "Public awareness of GMO, Ethics of genetic modifications, Ecological impact of genetic engineering and Use of genetic engineering in human medicine" sub-dimensions were found to be the indispensable sub-dimensions.