Gümrük Birliği’nin Türkiye’nin dış ticareti üzerine etkisi: Panel çekim modeli uygulaması

Abstract

Bu çalışmada Türkiye ve Avrupa Birliği arasında kurulan 1996 tarihli Gümrük Birliği’nin Türkiye’nin AB-15 ile yaptığı dış ticarete etkisi Panel Çekim Modeli kullanılarak 1980-2009 dönemine ait yıllık verilerle tahmin edilmiştir. İthalat ve İhracat modellerinde nüfus, ülkeler arası uzaklık, milli gelir ve Gümrük Birliği kuklası açıklayıcı değişkenler olarak kullanılmıştır. Tahmin sonuçları göstermiştir ki Gümrük Birliği Türkiye’nin ithalatında önemli bir etki yaparken bu etki Türkiye’nin ihracatında önemsiz çıkmıştır. Buna ek olarak çalışmada hem Türkiye’nin hem ortak ülkelerin milli gelirinin ihracat ve ithalata etkisinde Gümrük Birliğinden dolayı yapısal bir değişiklik olup olmadığı araştırılmış ve ihracat modelinde her iki etkininde yapısal olarak etkilendiği ithalat modelinde ise bu etkinin sadece ortak ülke gelirinde ortaya çıktığı sonucuna varılmıştır.

This study investigates the impacts of the 1996 Customs Union (CU) on the Turkish trade flows to EU15 by employing a Panel Gravity Model for the period 1980-2009 using yearly data. Trade models are estimated by using income, population, the distance between countries and the CU Dummy as explanatory variables. The results show that while the CU has had a notable impact on Turkish imports, its impact on Turkish exports is insignificant. Furthermore, the study also examines the hypothesis that the CU has caused a structural change in the impacts of both Turkey’s and the partner countries’ incomes on import and export. The results shows that the export model showed a structural change for both parties, whereas the import model only showed an income effect for Turkey’s partner countries.