Danaçayır (Sındırgı-Balıkesir) Kaolin yatağının mineralojik-jeokimyasal özellikleri: Kaolinleşme sırasındaki majör; eser ve nadir toprak elementlerinin mobilizasyonu

Abstract

Danaçayır bölgesindeki kaolin oluşumları Batı Anadolu'da Miyosen volkanizması içerisinde gerilme tektoniği ile gelişen graben sistemi içerisindedir. Kaolin oluşumları Alt Miyosen yaşlı dasitik-riyodastik tüflerin hidrotermal alterasyonu sonucunda meydana gelmiştir. Sondaj verilerine göre bölgedeki kaolinin ortalama kalınlığı 10-15 metredir. Kaolin içerisinde değişik seviyelerde opal mercekleri bulunur. XRD ve SEM incelemelerine göre kaolinlerin esas minerali kaolinittir. Kaolinitlere eşlik eden diğer mineraller ise kuvars, ?-kristobalit, opal-CT, feldspat, illit, montmorillonit, alünit, halloysit ve hematittir. Tüm kayaç kimyasal analizleri, ana kayaç ile karşılaştırıldığında kaolinleşme sırasında kaolinde Al2O3, CaO, Na2O, P2O5 ve H2O kazançları, buna karşılık Fe2O 3, MgO, KO, TiO2 ve SiO2 kayıpları olmuştur. Benzer olarak kaolinleşme sırasında Rb, Cs, U, Y, Th, Zr ve Nb kayıpları ve Ba, Sr, S kazançları belirlenmiştir. Diğer taraftan; kaolinleşme ile Hafif Nadir Toprak Elementleri (LREE) fakirleşmiştir

Kaolin occurrences around Danaçayır region are in the graben system occurred by extentional tectonic activity in Miocene volcanites in Western Anatolia. Kaolins in the studied area were formed by hydrothermal alteration of Lower Miocene aged dacitic- rhyodacitic tuffs and according to the drilling works the thickness of kaolin is about 10-15 meter. Opal lenses are also found in different kaolin zones.The XRD and SEM investigation has shown that kaolin's main mineral is kaolinite. The other minerals accompanied kaolinite are quartz, ?-cristobalite, opal-CT, feldspar, montmorillonite, illite, alünite, halloysite and hematite. Whole-rock chemical analyses of samples of kaolins; represent a net gain Al2O3, CaO, Na2O, P2O5 and HO an a net loss of Fe2O3, MgO, K2O, TiO2 and SiO2 during kaolinization. Similarly, lossing of Rb, Cs, U, Y, Th, Zr, Nb and gaining of Ba, Sr, S have been determined. On he other hand; light rare earth elements (LREE) apre depleted during kaolinization