Fen bilimleri öğretmenlerinin sorgulamaya dayalı öğrenmede soru sormaya yönelik görüşlerinin incelenmesi

Abstract

Bilimsel sorgulamanın temelinde yer alan merak soru sormayı da beraberinde getirmektedir. Fen derslerinde öğrencilerin öğretmenlerine ve birbirlerine soru sormaları ile birlikte, öğretmenler de öğrencilere sorular yö neltmektedir. Bu çalışma ile fen bilimleri öğretmenlerinin öğrencilerine hangi tür sorular sordukları, bu soruları hangi amaçlar ile soru sorudukları ve hangi tür soruların sorgulama temelli öğretimi desteklediği sorularına cevap aranması amaçlanmıştır. Çalışma çeşitli demografik özelliklere sahip 36 fen bilimleri öğretmeni ile yü rütülmüştür. Öğretmenlere yazılı olarak yöneltilen açık uçlu sorulara verdikleri cevapların analizinde betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre öğretmenler sorgulamaya dayalı fen sınıflarında en sık birden çok yanıtı olabilen ve açık uçlu türde sorular sormaktadır. Soru sorma amaçları olarak en sık ölçme ve değerlendirme yapmak ve öğrencilerin sahip oldukları ön bilgilerin değerlendirilmesi olduğunu belirtmişlerdir. Fen bilimleri öğretmenleri neden niçin sorularının ve aynı zamanda problem belirlemeye ve çözümüne yönelik soruların sorgulamaya dayalı öğrenmeyi desteklemede en etkili sorular olduğu cevabını vermişlerdir. Bu çalış madan elde edilen sonuçlar ışığında, fen bilimleri öğretmenlerinin sorgulamaya dayalı öğrenmeyi destekleyen etkili soru sorma yönünde örnek uygulamalar ile bilgilendirilmeli gerektiği önerisi sunulmaktadır.

The basis of inquiry is to ask questions. In inquiry-based science classes, teachers raise questions to their stu dents. This study aimed to find out what kind of questions the teachers ask, for what purpose, and what kind of questions support the inquiry-based learning. The study was conducted with 36 science teachers with various demographic characteristics. Descriptive analysis method was used in the analysis of the answers given to three open-ended questions by teachers. The results revealed that the most frequent question types asked by teaches in inquiry-based classrooms are open-ended questions and multiple answer questions. As for the pur pose of questioning, their most frequent answers are making measurement and evaluation and assessing the students’ prior knowledge. In the third question, the science teachers answered that “why questions” and “the questions about problem determination and solution” are the most effective questions in inquiry-based sup port. Science teachers should be informed with effective practices to ask effective questions in inquiry-based classrooms.