A typical place to battlefield tourism: Gallipoli peninsula historical national park

Abstract

Savaş alanları, hiç kuşkusuz tarihi ve kültürel öneme sahiptir. Bu öneme bağlı olarak da milli park ilan edilmektedirler. Milli parklar diğer işlevleri yanında, zamanla savaş alanları turizmi bakımından önem kazanmaktadırlar. Savaş alanları turizmi yeni bir kavram olan “keder turizmi”nin bir parçasıdır. Miras turizminin bir çeşidi olan keder turizmi çeşitli nedenlerle insana keder veren yerlerin turizm maksadıyla tüketilmesi anlamına gelmektedir. Bu çalışmada Çanakkale Savaşı’nın mekâna işlendiği yer olan, Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı’nın son zamanlarda önem kazanmasının nedenleri MacCannell’in bir turistik objenin mabetleşmesi sürecine göre irdelenmektedir. MacCannel’e göre, bir turistik obje veya mekânın turistik potansiyeli birbirini takip eden bir sürece bağlı olarak gelişmektedir. Bunlar sırasıyla, adlandırma, sınırlama ve yükseltme, tapınaklaşma, mekanik ve sosyal çoğaltmadır. Sonuçta görülmektedir ki Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı, vatan sevgisi, çerçeveleme ve mekanik çoğaltma nedeniyle önem kazanmaktadır. Vatan sevgisi, savaşın olumsuz koşulları ve bu koşullarda elde edilen başarılar nedeniyle ön plana çıkmaktadır. Çerçeveleme aşamasının geçmişi eskilere dayansa da 1970’li yıllara kadar geri gitmektedir. Ancak sahanın önem kazanmasında bu aşamanın bir parçası durumunda olan koruma ve zenginleştirme etkili olmuştur. Zenginleştirme anıt ve benzeri faaliyetler ile sahanın sergilenmesini anlatmaktadır. Mekanik çoğaltma konusunda özellikle edebi metinlerin etkisinin önemli olduğu görülmektedir. Bu konuda akla hemen Akif’in Çanakkale Şehitlerine adlı şiiri gelmektedir.

The places, battlefields, where wars are penetrated into space are of cultural and historical importance. Because of this importance, they are certified as national parks. With some other functions, national parks, in time, get some importance in terms of battlefield tourism. Battlefield tourism is a part of “dark tourism” which is a new concept. Dark tourism, a sort of heritage tourism, can be defined as traveling to places where one feels grief. In this study, the reasons why Gallipoli Peninsula Historical National Park where Çanakkale war penetrated into space had its importance are investigated in terms of MacCannell’s sight sacralization process. To MacCannell, a touristic object or space’s potential depends on a successive process. These are naming, framing and elevation, enshrinement, mechanical and social production. It is seen that the park gets its importance thanks to patriotism, framing and mechanical reproduction. Patriotism is of great importance due to war’s negative conditions and being successful in these conditions. Framing phase dating back to war time was started in 1970s. Protection and enhancing, being a part of framing, is significant in area’s getting importance. Enhancing means displaying the area with monuments and the other things. Literary texts are important in mechanical production. In this respect, Akif’s poem of “Çanakkale Şehitlerine” (To the Martyrs of Canakkale) comes to mind.