Investigations of ethnobotanical aspect of wild plants sold in Bingöl (Turkey) local markets
Özet
Pazarlarda satılan yabani bitkiler araştırılmıştır. Yöredeki araştırmalar çerçevesinde pazarlarda satılan, yöre halkının tıbbi ve gıda (baharat, çay ve yemek) olarak yararlandığı bitkiler tespit edilmiş ve bu bitkilerin kullanım şekilleri ortaya konmuştur. Yerel pazarlar gezilerek yapılan araştırmalar sonucunda 32 yabani bitki taksonunun tıbbi, çay, baharat ve yemek vb. amaçlarla pazarlarda satıldığı tespit edilmiştir. Rosaceae (7 takson), Lamiaceae (4 takson), Apiaceae (3 takson), Asteraceae (3 takson), Liliaceae (3 takson), Fabaceae (2 takson) ve Polygonaceae (2 takson) yörede yoğun olarak kullanılan bitki familyalarıdır. Yöredeki taksonların, meyve ve tohumları yenilenler (8 takson), yaprakları yenilenler (5 takson), çay olarak kullanılanlar (3 takson), kök ve gövdeleri yenilenler (5 takson), baharat olarak kullanılanlar (3 takson) şeklindedir. Ayrıca yerel pazarlarda tespit edilen gıda bitkilerinin büyük bir çoğunluğu tıbbi amaçlar için de kullanılmaktadır. Bu bitkilerin, karın ağrısı ve gaz giderici, midevi (14), soğuk algınlığı ve ilgili rahatsızlıklar (6), kalp ve damar hastalıkları (6), şeker hastalığı (4), böbrek hastalıkları (3), yara ve kesik tedavisi (2) vb. hastalıkların tedavisinde kullanıldığı tespit edilmiştir. This study, conducted between 2010-2012, gathered information on the ethnobotanical wild plants sold with commercial purposes in the local markets. Within the scope of the study, ethnobotanical wild plants sold in local market used for the medicinal and food (spice, tea) purpose. As result of researchs at the local markets ethnobotanical uses of 32 plants were recorded. These included folk medicine, herbal tea, spices and food. The most common ethnobotanical plant families were Rosaceae (7 taxa), Lamiaceae (4 taxa), Apiaceae (3 taxa), Asteraceae (3 taxa), Liliaceae (3 taxa), Fabaceae (2 taxa) and Polygonaceae (2 taxa). The use of taxa in the region were; fruits and seeds vanquished (8 taxa), leaves the vanquished (5 taxa), as tea (3 taxa), roots and trunks vanquished (5 taxa), as spice (3 taxa). In addition, local markets under study detected the vast majority of food crops are used for medicinal purposes. Local people are choosing to use herbal for the treatment of gastro-intestinal complaints such as stomachache, abdominal pain, carminative (14 taxa), cough and cold (6 taxa), heart and vascular diseases (6 taxa), diabetes (4 taxa), kidney disease (3 taxa), and cuts and wounds (2 taxa).