Rekabetçi fiyat belirlemede faaliyet tabanlı direkt maliyetleme sistemi

Abstract

Günümüzün küresel ve yoğun rekabet ortamında, geleneksel maliyet sistemleri temelinde belirlenen ürün maliyetleri; fiyatlamada ve karlılık değerlendirilmesinde yanlışlıklara neden olabilmektedir. Bu durumun sonucu olarak, işletmeler, her geçen gün ileri maliyetleme sistemleri uygulamalarına önem vermektedirler. Günümüzün yoğun rekabet ortamlarında, işletmeler, direkt ürün maliyetlerinin çok doğru ve objektif ölçüler temelinde belirlendiği, endirekt maliyetlerin ürünlere faaliyet tüketimleri temelinde yüklendiği, stratejik maliyet yönetimine destek veren maliyetleme sistemleri kullanmak durumundadırlar. Özellikle çok sayıda ürün ve bu ürünlerin çok farklı modellerinin, farklı üretim rutları ve farklı üretim üniteleri kullanılarak üretilebildiği, kurulu kapasitelerin talebin üstünde olduğu sektörlerde, ürünlerin tam ticari maliyetlerinin seviyesinde ve altında fiyatların ortaya çıktığı, stok fazlalıklarının olduğu çok yoğun rekabet dönemlerinde, ürün ön maliyetleme ve fiyatlama simülasyonları yapabilmek, rekabet üstünlüğü sağlamada çok büyük bir önem arz etmektedir. Bu çalışmada, ileri bir maliyetleme sistemi olan Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Sistemi (FTMS) tanıtıldıktan sonra, Pazarçeviren tarafından 2000 yılında geliştirilen, büyük ve orta ölçekte onlarca firmada ve farklı sektörlerde uygulamasını yaptığı, Faaliyet Tabanlı Direkt Maliyetleme Sistemi (FTDMS)’nin yoğun rekabet ortamlarında stratejik önem arz eden ön maliyet ve ön fiyat simülasyonlarını nasıl desteklediği açıklanacaktır.

The production costs which are determined on the basis of traditional costing system can cause some inaccuracy in pricing and in the evaluation of profitability in today’s global and intensive competitive environment. As a result of this situation, enterprises pays more importance to the implementation of advanced costing systems. In today’s intensive competitive environment, the enterprises have to use the costing systems which support strategic cost management, where most of direct product costs are determined on the basis of accurate and objective scales and inderect costs are loaded to the product on the basis of activity consumption. Being able to do pricing simulation and production pre-costing plays an important role to provide a supremacy in competition when the prices of the products are at the level of absolute commercial cost or under it in intensive competition periods at time of abundancy of stock particularly, in the sectors which have more established capacities, than demands a great number of product and several models can be produced by different production routes and different production units. In this study, after the Activity-Based Costing System which is an advanced costing system has been introduced, how the activity based direct costing system support pre-cost and pre-price simulation which have strategic importance in intensive competitive environment will be explained which has been improved by Pazarçeviren, since 2000 and has been implemented in tens of large and medium scaled firms and in several sectors.