Modernizmden postmodernizme kimliğin dönüşümü: Sanal kimliklerin yapay toplumu

Abstract

Kimlik, sosyal bağlamda kişinin sahip olduğu kültüre bağlı olarak bir var oluş ve anlatım şeklinin en sade halidir. Diğer bir deyişle kimlik, bireylerin hayatta var oluş amacını içermekte, yaşama katılma biçimlerini kapsayarak toplum içinde bulundukları noktayı ifade etmektedir. Bireylerin kendilerini kim olarak ve nasıl gördüklerini ifade eden kimliğin dayanak noktaları, zamana ve toplumsal değişimin yönüne göre bazı farklılıklar barındırmaktadır. Tarihsel süreçte incelendiğinde kimlik kavramı, geleneksel, modern ve postmodern dönemlere geçiş aşamalarında yaşanan dönüşümlere bağlı olarak çeşitli özellikler sergilemektedir. Modern öncesi dönemde toplumun aidiyetleriyle şekillenerek toplum tarafından kişilere aktarılan kimlik, modernleşme ile birlikte bireysel aklın ürünü olarak bizzat kişiler tarafından belirlenmiştir. Postmodern döneme gelindiğinde ise kimlik geleneksel temellerini geride bırakmaya başlamış, daha parçalanmış, geçişken ve çoklu özellikler sergilemeye başlamıştır. Söz konusu dönüşümde en etkili dönüm noktasını ise postmodern dönemin önemli gelişmelerinden olan bilgi ve iletişim alanında meydana gelen gelişmeler oluşturmuştur. İletişim teknolojilerinin uzantısı olarak “yeni medya” araçları kimlik olgusunu bireyler için bir modaya dönüştürmekte, kimlik olgusuna dair yerleşik değerlerin yerine değişkenliği ikame ederek toplumları yeni, fakat temelsiz ilişki biçimlerine açık hale getirmektedir. Gerçek yaşamlarında toplum içerisinde hayal ettikleri yeri bulamayan bireyler, elektronik ortamda kendilerine ait bilgileri istedikleri şekilde kurgulayarak görselliğe ve kabule dayalı sanal bir kimlik oluşturma yoluna gitmektedirler. Diğer bir deyişle bireyler, gerçek yaşamları yerine ikame ettikleri alternatif bir yaşama dâhil olmakta ve bu yeni medya araçları ile sosyalleşmekte, toplumsal görünürlük kazanmaya çalışmaktadırlar. Kurgulanmış kimlikler üzerinden gerçekleştirilen söz konusu sosyalleşme ise yapay bir toplumun oluşturulması sorunsalını beraberinde getirmektedir. Çalışmanın amacı, kimlik kavramının tarihsel süreçte geçirdiği yapısal dönüşümü, postmodern toplumun bir uzantısı olan yeni medya düzeni ile ilişkilendirerek incelemektir. Çalışmada bireylerin, postmodernizmin çoklu ve akışkan kimliklerini üretip tüketmenin ötesine geçerek, sistem tarafından biçilmiş ve hazır olarak sunulan kimlikleri benimsedikleri ve bu yolla tek tipleşmeye yönlendirilmiş yapay bir toplumun temelini attıkları tezi savunulmaktadır. Bu kapsamda çalışmada yöntem olarak metin analizi kullanılmıştır.

Identity is the simplest form of existence and expression depending on one's culture in a social context. In other words, Identity includes the purpose of existence of individuals in life and includes the forms of participation in life and expresses their position in society. The basis of the identity that expresses who and how individuals see themselves has some differences according to time and direction of social change. When examined in the historical process, identity concept exhibits various characteristics depends on the transformations that lived transition stage to traditional, modern and postmodern periods. In the pre-modern period, the identity which was shaped by the belongings of the society and transferred to the people by the society was determined by the people themselves as the product of the individual mind with the modernization. As for the postmodern era, identity started to overtake its traditional basics and exhibits more fragmented, transitive and multiple characteristics. The most effective turning point in this transformation was the developments in the field of information and communication which is one of the important developments of the postmodern period. As an extension of communication technologies “new media” tools transform identity concept into a fashion for individuals. Also these tools make societies open to new but unfounded relationships by substituting variability for established values of identity. Individuals who cannot find the place they dream of in their real lives create a virtual identity based on visuality and acceptance by constructing their own information in electronic environment. In other words, individuals are involved in an alternative life instead of real life and individuals are socializing with these new media tools and trying to gain social visibility. This socializing that is performed over fictionalized identities, brings along pain point of creating an artificial society. Aim of the study is analyzes the structural transformation of identity concept in historical process by associating it with new media order that is extension of postmodern society. In this study, it is argued that individuals go beyond producing and consuming the multiple and fluid identities of postmodernism, adopting the identities presented and ready by the system and thus laying the foundation of an artificial society directed towards uniformization. In this context text analysis was used as a method.