İşletmelerin finansal başarısızlığının tahmin edilmesi: BİST’te bir uygulama

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Borsa İstanbul (BIST)’da işlem gören ve BIST Sürdürülebilirlik Endeksinde listelenen işletmelerin hisse senedi getirilerinin ve kapanış fiyatlarının finansal başarısızlık tahmin modellerinden olan Altman Z, Ohlson O, Springate S ve Grover puanlarından etkilenip etkilenmediğini araştırmaktır. Çalışma kapsamında, BIST Sürdürülebilirlik Endeksinde yer alan işletmelerin 2015–2018 yılları arasındaki finansal verileri kullanılarak Panel Veri ve VAR yöntemleri ile analiz edilmiştir. Havuzlanmış regresyon modelinde hisse senetleri getirisini Altman Z ve Ohlson O değişkenleri negatif etkilerken Grover ve Springate değişkenlerinin pozitif olarak etkilediği tespit edilmiştir. Sabit etkiler modelinde ise hisse senetleri getirisini Altman Z, Ohlson O ve Grover değişkenleri negatif etkilerken Springate değişkeninin pozitif olarak etkilediği belirlenmiştir. Yine sabit etkiler modeline göre hisse senedi kapanış fiyatlarını Altman Z ve Ohlson O değişkenlerinin negatif yönde etkilediği Grover ile Springate değişkenlerinin olumlu yönde etkilediği gözlemlenmiştir. Çalışmanın sonucunda, endekste yer alan işletmelere ait olan bağımsız değişkenlerin bağımlı değişkenlerden pozitif ve negatif yönde etkilendiği tespit edilmiştir. Yine yapılan VAR analizi sonucunda bağımsız değişkenlerin de kendi aralarında birbirlerinin değişimlerinden etkilendiği bulgusuna ulaşılmıştır.

The aim of this study is to investigate whether the stock returns and closing prices of companies listed on BIST Sustainability Index are affected by the financial distress prediction models which are Altman Z, Ohlson O, Springate S and Grover scores. The financial data of the companies listed on BIST Sustainability Index between 2015 and 2018 were calculated and the results were analyzed by panel regression and VAR methods. In the pooled regression model, Altman Z and Ohlson O variables negatively affected the equity return, while Grover and Springate variables affected positively. In the fixed effects model, Altman Z, Ohlson O and Grover variables negatively affected equity return while Springate variable positively affected. According to the fixed effects model, it was observed that Altman Z and Ohlson O variables negatively affected the stock closing variable and Grover and Springate variables affected positively. As a result of the study, it was determined that dependent variabes of companies were affected positively and negatively by independent variables. According to teh VAR analysis, independent variables are also affected by each other's changes.