Veri emperyalizmine karşı bir kamu politikası hamlesi: “Dijital Türkiye vizyonu”

Abstract

Fiziksel dünya ile siber alanın iç içe geçtiği ve çok boyutlu etkileşimin hâkim olduğu günümüzde veriye, dolayısıyla bilgiye sahip olan güce sahip olmakta, bu durum yeni tartışma alanlarını da beraberinde getirmektedir. Dijital platformların toplumsal ilişkilerin doğal alanı haline geldiği ve ilişkilerin sınırsız verileştirmeye konu edildiği bir sistem üzerine inşa edilen “veri emperyalizmi” söz konusu tartışma alanlarının başında gelmektedir. Sosyal ağlarda süregiden toplumsal iletişimin kapitalist rasyonalite tarafından gözetlenmesi, sayısallaştırılması, gerekli hallerde birikim yaratılması ve pazarlanarak kâr amacıyla kullanılması olarak tanımlanan veri emperyalizmi, özellikle büyük çaplı teknoloji şirketlerinin verilerden elde ettikleri aşırı zenginliği yeni sömürge eylemlerine tekel oluşturacak şekilde kullanmalarını hedef alan bir kavram olarak öne çıkmaktadır. Söz konusu hâkim durumun kişisel verilerin rıza dışında kullanılması, kitle manipülasyonu, teknoloji bağımlılığı gibi demokratik, ekonomik ve ulusal güvenliğe yönelik sorunları ortaya çıkarmıştır. Bu durum veri emperyalizmine karşı ülkeleri çeşitli önlemler almaya yönlendirmiştir. Bu kapsamda Türkiye de yeni nesil dijital teknolojiler ile hızlanan tek tipleştirmeye ve veri emperyalizmine karşı Dijital Türkiye Vizyonunu ortaya koymuştur. Kapsayıcı sektörel gelişimi ve çevik yönetişimi önceleyen vizyon, veri emperyalizmine karşı Türkiye’nin veriden değer üretecek mekanizmaları hayata geçirerek, küresel ölçekte rekabetçi bir ülke olabilmesini hedefleyen güncel bir kamu politikası çerçevesi olarak oluşturulmuştur. Bu kapsamda çalışmanın amacı, veri emperyalizmine karşı bir önlem politikası olarak oluşturulan Dijital Türkiye Vizyonunu değerlendirmektir

In today's world, where the physical world and cyberspace are intertwined and multidimensional interaction is dominant, whoever has data, and therefore information, has power, and this situation brings new areas of discussion. “Data imperialism”, which is built on a system where digital platforms have become the natural space of social relations and relations are subject to unlimited dataization, is one of the main areas of discussion. Data imperialism,which is defined as the surveillance and digitization of ongoing social communication on social networks by capitalist rationality, creating accumulation where necessary, and using it for profit by marketing, stands out as a concept that especially targets the use of the excessive wealth obtained from data by large-scale technology companies to create a monopoly for new colonial actions. This dominant situation has created democratic, economic and national security problems such as non-consensual use of personal data, mass manipulation and technology dependency. This situation has led countries to take various measures against data imperialism. In this context, Turkey has put forward the Digital Turkey vision against data imperialism and uniformization accelerated by new generation digital technologies. The Digital Turkey vision, which prioritizes inclusive sectoral development and agile governance, has been created as a current public policy framework that aims to enable Turkey to become a globally competitive country by implementing mechanisms to generate value from data against data imperialism. In this context, the aim of this study is to evaluate the Digital Turkey vision, which was created as a precautionary policy against data imperialism.