Ayvalık Türk ocağı’nın kültürel birliği tesis etme sürecinde üstlendiği öncü rol (1923-1931)
Özet
1912 yılında kurulan Türk ocakları, Osmanlı İmparatorluğu'nun dağılma sürecinde imparatorluğu kurtarma girişimlerinden biri olan Türkçülüğün örgütlenmesine damgasını vurmuştur. Özellikle Milli Mücadele sonrasında Türk Ocakları, ülke sathında şubeler açarak yeniden kurumsallaşma yoluna gitmiştir. 1923 yılı itibarıyla Türk Ocaklarının ikinci dönemi başlamış ve feshedildiği tarih olan 1931'e kadar faaliyetlerini sürdürmüşlerdir. Türk Ocakları 1912'den itibaren sancılı tüm dönemlerde, hem tüm yurtta teşkilatlanmayı başarmış hem de bu zorlu süreçlerde bizzat aktif rol ve sorumluluk alarak Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasında çok önemli katkılar sağlamıştır. Ocakların bu süreçte halka yönelik faaliyetlerinin de devam ettiği dikkate alındığında, Ocakların çok etkin çalıştığı ve halk üzerinde etkili olduğu söylenebilir. Bu ocaklardan biri de şüphesiz Ayvalık Türk Ocağıdır. Kurulan Ocaklar içinde müstesna bir yere sahip olan Ayvalık Türk Ocağı, Cumhuriyet değerlerinin topluma ulaştırılması ve aktarılmasında önemli görevleri yerine getirerek, öncü bir rol üstlenmiştir. Bahse konu öncü rol, Cumhuriyetin temel amaçları ve dayanakları arasında yer alan kültürel birliğin tesis edilmesi bakımından oldukça değerlidir. Çalışmada, ilk olarak Türk Ocaklarının kuruluş süreci, örgütlenmesi faaliyetleri, amaçları, siyaset ile ilişkilerine daha sonra Ayvalık Türk Ocağının, kültürel birliği tesis etmede yüklendiği misyon çerçevesinde gerçekleştirdiği faaliyetlere yer verilerek değerlendirmeler yapılmıştır.