Maarif yıllıklarına göre Balıkesir’de eğitim (1950-1960)

Abstract

Balıkesir, geçmişten günümüze devr aldığı eğitim-öğretim kurumları ile eğitim alanında köklü bir şehirdir. Bu yönü ile Balıkesir yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk zamanlarında eğitim alanında yapılan bir çok yeniliğe uyum sağlamada sıkıntı yaşamamıştır. Bununla birlikte 1950’den itibaren Demokrat Parti zamanında da Balıkesir’de eğitim alanında büyük gelişmeler yaşanmış ve Balıkesir genelinde eğitimin yaygınlaştırılması için önemli faaliyetler yapılmıştır. Eğitimin yaygın hale getirilebilmesi için Balıkesir’e bağlı merkez, ilçe ve köylere yeni okullar inşa edilmiş ve okur-yazar oranında ciddi bir artış yaşanmıştır. 1950’den sonra ilkokul, ortaokul, orta meslek ve teknik öğretim okulları, lise ve yüksekokul sayılarında bir artış olduğu için öğretmen ve öğrenci sayılarında da önceki yıllara göre gözle görülür bir artış yaşanmıştır. Bu bilgilerden hareketle hazırlanan çalışmanın amacı Maarif Yıllıklarına göre Balıkesir’de 1950-1960 yılları arasında eğitim alanında yapılan faaliyetler ve bu faaliyetlerin Balıkesir vilayetinde söz konusu alanda meydana getirdiği değişiklikleri ortaya koymaktır. Bu çalışmada Maarif Yıllıklarına göre önce 1923-1950 yılları arasında Balıkesir’deki eğitim kurumlarının genel anlamda belirli periodlarla okul, öğretmen ve öğrenci durumları sayısal veriler üzerinden incelenmiştir. Böylece DP öncesi dönemde eğitimde neler yapıldığı görülmeye çalışılmıştır. Daha sonra ise yine aynı yıllıklar kullanılarak 1950-1960 yılları arasında Balıkesir’de bahsi geçen alanlarda sayısal veriler üzerinden ayrıntılı bir inceleme yapılmıştır. İncelemeler sonucu elde edilen bilgiler döküman analiz tekniği kullanılarak DP dönemi Balıkesir’de eğitim konusu aydınlatılmaya çalışılmıştır. Ortaya konulan bu çalışmada başta Maarif Yıllıkları olmak üzere konu ile ilgili araştırma ve inceleme eserlerden de istaifade edilmiş ve Balıkesir’de 1950-1960 yılları arasında eğitim alanındaki gelişmeler kapsamlı bir şekilde ele alınmıştır.

Balıkesir is a deep-rooted city in terms of education with the educational institutions it has taken over from the past. In this aspect, Balıkesir had no problem in adapting to many innovations carried out in the field of education in the early days of the newly established Turkish Republic. Additionally, great developments have been experienced in the field of education in Balıkesir since 1950, during the time of the Democrat Party, and important activities have been carried out for the extension of education activities in Balıkesir. In order to make education widespread, new schools were built in the city centre, districts, and villages of Balıkesir, and there was a serious increase in the literacy rate. Since there was an increase in the number of primary, secondary, secondary vocational and technical education schools, high schools, and colleges after 1950, there was also a noticeable increase in the number of teachers and students compared to previous years. The aim of the study, which was prepared based on the information presented thus far, is to reveal the activities carried out in the field of education in Balıkesir between 1950-1960 according to the School Yearbooks and the changes that these activities brought about in the province of Balıkesir In this study, school, teacher and student data of the educational institutions in Balıkesir between 1923-1950 were examined using the school yearbooks in terms of numeric values. Thus, activities done in education in the pre-DP (Democrat Party) period were determined. Then, using the same yearbooks, a detailed examination was performed on the numerical data in mentioned areas in Balıkesir between the years 1950-1960. The status of education in Balıkesir during the DP period was studied based on the information obtained as a result of the examinations by using the document analysis technique. In this study, the relevant works of research and examination, mainly the School Yearbooks, were also used, and the educational developments in Balıkesir between1950-1960 were discussed comprehensively.