Klinik nörobilişsel fonksiyonel performans testleri: Geleneksel derleme

Abstract

Klinikte fonksiyonel performans testleri (FPT) (örneğin atlama, denge vb.), genellikle fizyoterapistler ve spor bilimciler tarafından bir sporcunun performansını, yaralanma risk profilini, yaralanma sonrası durumunu, rehabilitasyon sürecini ve spora geri dönmeye hazır olup olmadığını belirlemek için kullanılır. FPT yalnızca fiziksel performansı ölçmekle sınırlandırılmıştır. Oysaki spor aktiviteleri sadece fiziksel performanstan etkilenmez, çevresel uyaranlardan ve nörobilişsel yetenekten etkilenir. Bu sebeple FPT, nörobilişsel yeteneği de ölçen parametreler eklenerek yeni testler oluşturulmaya başlanmıştır. Bu testler, nörobilişsel fonksiyonel performans testleri olarak adlandırılmaktadır. Bu çalışmanın amacı, son 3 yıl içinde yayımlanmış olan klinik nörobilişsel fonksiyonel performans testlerinden bahsetmektir. Tüm yayınlar çalışma yöntemleri ve bulguları açısından sistematize edilerek incelenmiştir. Nörobilişsel fonksiyonel performans testleri, görsel uyaranların eklendiği reaksiyon zamanını ölçen Fitlight-training sistem kullanılarak zenginleştirilmiş testlerdir. Belirli bir testi uyarlamak için çok sayıda değişken (örneğin sensör sırası, ışık rengi/tipi, sinyal zaman aşımı ve gecikme veya sesi) değiştirilebilir. Nörobilişsel sıçrama testleri, reaktif denge testi ve motor kognitif testler sensörler kullanılarak tasarlanmış testlerdir. Bu şekilde çevre algısı ve karar vermeyi birleştiren nörobilişsel fonksiyonel performans testleri geliştirilmiştir. Bu testler, farklı belirsizlikler içerir ve sporcunun karar verme, denge ve görsel-motor tepki süresi ile ilgili bileşenlerin kapasitesini test eder. Fakat testlerde sporcunun kaygı veya motivasyonunu etkileyen ses ve insan faktörünün olmaması sebebiyle hâlâ gerçek bir spor ortamı sağlanabilmiş değildir. İşitsel ve somatosensöriyel uyaranlar eklenerek testler zenginleştirilebilir.

Clinically, functional performance tests (FPT) (e.g. jump- ing, balance, etc.) are often used by physiotherapists and sports scien- tists to determ ine an athlete’s performance, injury r isk prof ile, post-injury status, rehab ilitation process, and read iness to return to sports. FPT is limited to measuring physical performance only. How- ever, sports act ivities are not only affected by phys ical performance, but also by environmental stimuli and neurocognitive ability. For this reason, new tests have been started to be created by adding parameters that measure FPT and neurocognitive ability. These tests are called neu- rocognitive functional performance tests. The a im of th is study is to talk about cl inical neurocognitive functional performance tests pub- lished in the last 3 years. All publ ications were systemat ized and ex- amined in terms of study methods and f indings. Neurocogn itive functional performance tests are enriched tests using the Fitlight-train- ing system, which measures the react ion time to which visual stimuli are added. Numerous variables (eg sensor order, l ight color/type, sig- nal timeout and delay or sound) can be changed to ta ilor a part icular test. Neurocognitive jump tests, reactive balance tests and motor cog- nitive tests are tests designed using sensors. In this way, neurocognitive functional performance tests have been developed that comb ine envi- ronmental perception and decision making. These tests contain differ- ent uncertainties and test the capac ity of the components related to decision making, balance and visual-motor reaction time of the athlete. However, due to the absence of sound and human factors affecting the anxiety or motivation of the athlete in the tests, a real sports env iron- ment has still not been achieved. Tests can be enr iched by adding au- ditory and somatosensory stimuli.