Bibliyoterapi yönteminin 5-6 yaş çocukların psikolojik iyi oluş düzeyleri üzerindeki etkisinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, bibliyoterapi temelli eğitim programının 5-6 yaş çocukların psikolojik iyi oluş düzeyine etkisini incelemektir. Karma yöntem kapsamında yakınsayan paralel desenin kullanıldığı araştırmanın örneklemini; Aydın İli Efeler ilçesinde resmi bir anaokulunda öğrenim görmekte olan 5-6 yaş grubunda yer alan ve deney grubunda 14, kontrol grubunda 14 olmak üzere toplam 28 çocuk oluşturmuştur. Araştırmanın verileri 5-6 Yaş Çocukları İçin Psikolojik İyi Oluş Ölçeği ve Çocuklar İçin Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu aracılığıyla toplanmıştır. Araştırmanın alt problemlerinin çözümlenmesinde Mann-Whitney U ve Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi testlerinden ve betimsel analizden yararlanılmıştır. Araştırmanın nicel bulgularına bakıldığında; Bibliyoterapi Temelli Eğitim Programının uygulandığı deney gurubu ön ve son test puanları arasında “Fiziksel Sağlık”, “Düşük İçselleştirme”, “Düşük Dışsallaştırma”, “Öz düzenleme”, “Sosyal Yetkinlik-Girişkenlik”, “Bilişsel Yetkinlik”, “Değer Davranışları”, “Psikolojik Dayanıklılık”, “Yaşam Doyumu” alt boyutları ve toplam ölçek puanı için anlamlı bir farklılık olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Ancak “Fiziksel Sağlık”, “Düşük İçselleştirme”, “Düşük Dışsallaştırma”, “Öz düzenleme”, “Sosyal Yetkinlik- Girişkenlik”, “Değer Davranışları”, “Psikolojik Dayanıklılık” ve toplam psikolojik iyi oluş ortalama puanlarında anlamlı şekilde yükseliş olduğu saptanmıştır. Nitel bulgulara bakıldığında ise; deney grubundaki çocukların duygusal farkındalıklarını artırmaya, duygularını tanıma ve ifade etmeye, istenmeyen eğilimleri kontrol altına almaya yönelik beceriler geliştirdiklerini söylemek mümkündür. Bazı çocukların yardımlaşma, dayanışma ve iş birliğinin önemini fark ettikler; arkadaşına yardım etme konusunda daha olumlu bir tutum sergiledikleri görülmüştür. Aynı zamanda bu sonuçlar; bibliyoterapinin çocukların sosyal becerilerini ve değer davranışlarını geliştirmede etkili bir yöntem olabileceğini göstermektedir. Bu sonuçların genellenebilmesi için daha kapsamlı örneklem gruplarına ihtiyaç olduğu ve ayrıca, ÇOPİO alt boyutlarının ayrı ayrı ele alınarak planlanmasının sonuçların anlamlılığını artırabileceği düşünülmektedir

The purpose of this study is to examine the effect of a bibliotherapy-based educational program on the level of psychological well-being in 5-6-year-old children. The sample of the research, which employed a convergent parallel design within a mixed methods approach, consisted of a total of 28 children, including 14 in the experimental group and 14 in the control group, who were enrolled in preschool in Efeler district, Aydın Province. The data for the study were collected using the Psychological Well-being Scale for 5-6-Year-Old Children and a Semi- Structured Interview Form for Children. The Mann-Whitney U and Wilcoxon Signed-Rank tests were utilized to analyze the sub-problems of the research. Regarding the quantitative findings of the study, it was found that there was no significant difference between the pre-test and post- test scores of the experimental group in terms of the sub-dimensions of "Physical Health," "Low Internalization," "Low Externalization," "Self-Regulation," "Social Competence-Initiative," "Cognitive Competence," "Value Behaviors," "Psychological Resilience," "Life Satisfaction," and the total scale score. However, there was a significant increase in the mean scores of "Physical Health," "Low Internalization," "Low Externalization," "Self-Regulation," "Social Competence- Initiative," "Value Behaviors," "Psychological Resilience," and the total score of psychological well-being. As for the qualitative findings, it can be said that the children in the experimental group developed skills to increase their emotional awareness, recognize and express their emotions, and control undesirable tendencies. It was observed that some children became more aware of the importance of cooperation, solidarity, and collaboration, and exhibited a more positive attitude towards helping their peers. These results also indicate that bibliotherapy can be an effective method in improving children's social skills and value behaviors. To allow for the generalization of these results, a need for broader sample groups is emphasized. Additionally, it is believed that addressing the ÇOPİO sub-dimensions separately in the planning process could enhance the significance of the outcomes.