Bütünleştirilmiş etkinliklerin okul öncesi öğrencilerinin gece gündüz oluşumu hakkındaki düşünce biçimlerine etkisinin belirlenmesi

Abstract

Küçük çocukların astronomi olgularına ilişkin kavramsal anlamaları üzerine yapılan çalışmalar çocukların kişisel deneyim, günlük gözlem, yaşadıkları çevreye ait kültürel birikimler ve günlük dilin kullanımı sonucu bilimsel teoriyle çelişen birçok alternatif kavrama sahip olduklarını ortaya koymuştur. Gece gündüz oluşumu astronominin temel kavramlarından olup, astronomi olgularına ilişkin okul öncesi eğitimde ve daha üst basamaklarda anlamlı ve kalıcı öğrenmelerin gerçekleşebilmesi için çocukların kavramsal anlamaları ile bilimsel olarak doğruluğu kabul edilmiş yeni öğrenmeler arasında tutarsızlıklar olmamalıdır. Bu bağlamda araştırmanın iki temel amacı bulunmaktadır. Bunlardan ilki okul öncesi öğrencilerinin gece gündüz oluşumuna ilişkin düşünce biçimlerini belirlemek ikinci amacı ise bütünleştirilmiş etkinlikler ile öğretim öncesi ve öğretim sonrası çocukların düşünce biçimlerindeki değişimi araştırmaktır. Araştırmanın örneklemini İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı bir ilkokul bünyesinde anasınıfına devam eden yaşları 60-72 ay arasında değişen 20 kız 20 erkek toplam 40 çocuk oluşturmaktadır. Çocukların gece gündüz oluşumuna ilişkin düşünce biçimlerini detaylı bir şekilde ortaya koyabilmek için yarı deneysel desen kullanılarak yarı yapılandırılmış görüşmeler öğretim öncesi ve bütünleştirilmiş etkinlikler ile öğretim sonrası yapılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre çocuklar sözel açıklama görevinde gece gündüz oluşumunu yaygın olarak gökcisimlerinin (Güneş, Ay, yıldızlar) varlığı ve yokluğu ile ilişkilendirmiştir Model oluşturma görevinde ise çocuklar gece gündüz döngüsünü yaygın olarak Güneş’in hareketleri ile ilişkilendirmiştir. Model tanımlama görevinde çocuklar daha başarılı olmuş, çocukların yarısından fazlası doğru tanımlama yapmıştır. Öğretim sonrasında ise sözel açıklama ve model oluşturma ve görevinde çocukların tamamına yakını sezgisel düşünceleri terk ederek bilimsel açıklama yapmış ve bilimsel model oluşturmuş, model tanımlama görevinde çocukların tamamı gece-gündüz modellerini doğru tanımlamıştır. Çalışmanın son aşamasında elde edilen bulgulara dayanarak öğretmenlere ve program yazarlarına önerilerde bulunulmuştur.

Studies on the conceptual understanding of young children related to astronomical phenomena reveal that children have many alternative concept that contradict with scientific theory as a result of personal experience, daily observations, cultural accumulations of their environment and the use of daily language. The formation of day and night is one of the basic concepts of astronomy and there should be no inconsistencies between the conceptual understandings of children and the new scientific studies that have been accepted to be accurate in order to realize meaningful and permanent learning in pre-school education and future learning about astronomy cases. In this context, the research has two main objectives. The first one is to determine the ways of thinking about the formation of pre-school students day and night. The second aim is to investigate the change in the thought styles of children before and after the teaching with integrated activities. The sample of the study consists of 40 children, 20 girls and 20 boys, aged between 60-72 months, attending the kindergarten in a primary school affiliated to the Istanbul National Education Directorate. Semi-structured interviews were conducted before and after teaching with integrated activities in order to have a thorough understanding of the ways of thinking of children related to formation of day and night. According to the results obtained from the study, the children associate day and night with the presence and absence of celestial bodies (Sun, Moon, stars) in the verbal explanation task. In the model-building task, children often associate the day and night cycle with the movements of the Sun. In the model identification task, children were more successful and more than half of the children correctly identified. After the instruction, verbal explanation and model formation and almost all of the children left the intuitive thoughts and made a scientific explanation and formed a scientific model and all of the children defined the day and night models correctly in the model identification task. Recommendations were made to teachers and program writers based on the findings obtained in the final stage of the study.