Bazı düz zincirli imitlerin sentezi, imitlerin ve 1,3-Dikarbonil bileşiklerinin tautomer oranlarının deneysel ve hesapsal olarak incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada bir dizi imit (diasetamit, N-formilbenzamit, glutarimit, süksinimit) ve 1,3-dikarbonil (asetilaseton, dimedon, 1,3-indandion) bileşiğinin farklı çözücüler içerisinde oluşturdukları dimer, rotamer ve tautomer oranları, FT-IR spektrofotometresi ve hesapsal yöntemler ile tespit edilmiştir. Ayrıca düz zincirli imitlerin sentezi için yeni bir yöntem geliştirilmesine yönelik denemeler yapılmıştır. İmit fonksiyonel grubuna sahip olan maddelerin 1,3-dikarbonillerin aksine çözelti ortamında genellikle dimerleşmeyi tercih ettikleri gözlenmiştir. 1,3-dikarbonillerde ise tautomerizasyon gerçekleşirken dimerizasyona hiç rastlanmamıştır. Tüm nicel tespitler literatürde örneği bulunmayan, deneysel ve hesapsal yöntemlerin birlikte kullanıldığı iki farklı yöntemle yapılmıştır. Bu yöntemlerden bir tanesi hesapsal ve deneysel infrared spektrumlarının karşılaştırılmasına dayanırken, diğeri molar absorpsiyon katsayısının hesapsal değerinin deneysel absorbans değeriyle birlikte kullanılarak Lambert-Beer eşitliğinin çözülmesiyle gerçekleştirilmektedir. Sonuçların bir kısmı literatüre ilk defa kazandırılmıştır. Literatürde daha önce başka yöntemlerle tespit edilmiş olan sonuçlarla yeni geliştirilen yöntemin sonuçları tutarlılık göstermiştir. Düz zincirli imitlerin sentezinde önemli mesafe katedilmiştir. Bu amaca yönelik çalışmalar devam etmektedir.

In this thesis, the tautomeric, dimeric and rotameric ratios of some imides (diacetamide, N-formylbenzamide, glutarimide, succinimide) and 1,3-dicarbonyl compounds (acetylacetone, dimedone, 1,3-indandione) have been investigated by means of FT-IR spectrophotometer and theoretical DFT calculations in different solvents. In addition, some experiments have been performed for the synthesis of unchained imides. It has been found that, imides generally prefer dimeric form in solvent media, in contrary to 1,3-dicarbonyl compounds investigated. Tautomerization has been observed for 1,3-dicarbonyl compound while dimerization could not be detected. All quantitative determinations have been carried out by two novel methods. One of these methods based on matching experimental and theoretical infrared spectra and the other one is improved by solving Lambert-Beer equation by experimental absorbances and theoretical molar extinction coefficient values. Thus, some of the obtained results are new for literature. The other results which have been detected previously by other methods are in a good consistency with the results obtained with suggested new methods. An important distance has been achieved on the synthesis of unchained imides. The studies for this purpose are still under investigation.