Baş boyun kanserlerinde adaptif radyoterapi
Citation
Yahşi, Yonca. Baş boyun kanserlerinde adaptif radyoterapi. Yayınlanmamış doktora tezi. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2015.Abstract
Kliniğe başvuran baş boyun kanseri tanısı almış radyoterapi veya kemoradyoterapi uygulanan hastalarda tedavi süresince anatomileri ve doz dağılımlarındaki değişimin gözlemlendiği an adaptif plan yapılması amaçlanmıştır. Çalışmamıza baş boyun kanseri tanısı alan radyoterapi veya kemoradyoterapi uygulanan 25 hasta dahil edilmiştir. Hastalara gün aşırı Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi (CBCT) çekilmiş ve planlamadan gelen Bilgisayarlı Tomografi (BT) görüntüsü ile füzyon yapılmıştır. Tedavinin 5. haftasında çekilen CBCT görüntüsü planlamadan gelen BT görüntüsüne füzyon yapıldığında tümör hacminde küçülmenin gözlemlendiği an hastaya Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI) çekilmiştir. MRI görüntüsü BT ile füzyon yapılarak kritik organlar ve Planlanan Hedef Hacim (PTV) tekrar kontürlenmiştir. Yeni kontörler üzerinden hastanın planı tekrar yapılıp T-testi ve Wilcoxan testiyle adaptif plan ve adaptif plan yapılmadığı durumlardaki hacim ve dozlar karşılaştırılıp anlamlı fark bulunduğunda hasta yeni yapılan adaptif plan ile tedavisine devam etmiştir. Adaptif plan yapıldığında; aynı taraf parotis ortalama dozu 3279±608 cGy'den 2656±399 cGy'ye (p=0.001), karşı taraf parotis ortalama dozu 3008.4±377.4 cGy'den 2606.2±325.5 cGy'ye (p=0.002), medulla spinalis maksimum dozu da 4542.2±58.5 cGy'den 4433.2±55.3 cGy'ye (p=0.001) azalmıştır. PTV 70 ortalama dozunda ise tümör hacmini sarması açısından anlamlı bir fark yoktur. Aynı taraf parotis hacmi 15.00±8.57 cc'den 10.10±5.85 cc'ye (p=0.046), karşı taraf parotis hacmi 12.21±7.34 cc'den 7.50±3.55 cc'ye (p=0.002), Ptv 54 hacmi 759.8±285.9 cc'den 432.4±126 cc'ye (p=0.035), Ptv 60 hacmi 338.7±18.9 cc'den 185.5±58.5 cc'ye (p=0.003) toplam vücut hacmi de 6380±1600 cc'den 5230±1570 cc'ye (p=0.001) küçülerek anlamlılık düzeyinde azalma görülmüştür. Aynı taraf parotis hacminde en az %15, en fazla %46.3 hacim azalması görülürken, karşı taraf parotis hacminde en az %16.6, en fazla %46.9 volüm azalması görüldü. Adaptif radyoterapi adaptif olmayan radyoterapiye nazaran daha üstündür. Hedef kitledeki minimum dozu arttırmakta ve kümülatif maksimum dozu azaltmaktadır. The aim of this study is to document the changes in anatomy and dose distribution observed in patients diagnosed with head and neck cancer who are undergoing radiotherapy or chemoradiotherapy. 25 patients, who had been diagnosed with head and neck cancer, were included in our study. Cone Beam Computer Tomography (CBCT) was taken every other day and fused with images provided by CT. If tumor volume decreased, Magnetic Resonance Image (MRI) images were taken. By integrating MRI and CT images, critical organs and Planning Target Volume (PTV) were recontoured. Using the new contours, new Adaptive Radiotion Therapy (ART) plan were made. The initial treatment plan and the ART plan were then compared using T-Testing and Wilcoxon Testing. If there was a significant difference, patients continued with treatment with the new ART plan. The mean dose for the ipsilateral parotid gland shrank from 3279±608 cGy to 2656±399 cGy (p=0,001) this was a significant decrease. The ipsilateral parotid gland volume size shrank from 15,00±8,57 cc to 10,10±5,85 cc (p=0,046) according to the adaptive CT. At the same time the mean dose for the contralateral parotid gland decreased from 3008,4±377,4 cGy to 2606,2±325,5 cGy (p=0,002) and ıt's volume size shrank to 7,50±3,55 cc from 12,21±7,34 cc (p=0,002) according to the adaptive CT. It was observed that the ipsilateral parotid gland volume was reduced a minimum of 15% and a maximum of 46.3%. It was also observed that contralateral parotid gland volume was reduced a minimum of 16.6% and a maximum of 46.9%. When the mean tumor volume 54 measured 759,8± 285,9 cc with the initial treatment plan, it was significanty reduced to 432,4±126 cc (p=0,035) with ART plan for the mean tumor volume 60 measured 338,7±18,9 cc with the initial treatment plan, it was significanty reduced to 185,5±58,5 cc (p=0,003) with ART plan. In the mean PTV dose of 70 there is no significant difference in tumor volume covarage The maximum dose for the spinal cord is decreased from 4542,2±58,5 cGy to 4433,2±55,3 cGy (p=0,001) this was a significant decrease. The total body volume size were decreased from 6380±1600 cc to 5230±1570cc (p=0,001) according to the adaptive CT. Adaptive radiotherapy is superior than non-adaptive radiotherapy. To increase the minimum dose in the target volume and reduce the maximum cumulative dose.