Pozitif psikolojik sermaye, örgütsel güven ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkinin incelenmesi: Bir alan araştırması

Abstract

Çalışanların kişilik özelliklerinden ziyade, onların olumlu yönlerine vurgu yapan ve bu yönlerin geliştirilmesiyle işletmenin rakiplerine karşı rekabet üstünlüğü elde edebileceği varsayımına dayanan pozitif psikolojik sermaye kavramı, son yıllarda alan yazında önem kazanmaya başlamıştır. Ancak Türk alan yazını bu konuda sınırlı kalmıştır. Bu noktada araştırmanın temel motivasyonu, pozitif psikolojik sermayenin işletmeler için son derece önemli olan ve gönüllü rol ötesi davranışları ifade eden örgütsel vatandaşlık davranışlarını nasıl etkilediğidir. Bu etkinin nasıl olduğunu belirlemek için alan yazında çeşitli araştırmalar olmakla birlikte, pozitif psikolojik sermaye ile örgütsel güven arasında yapılan araştırmaların sayısı yok denecek kadar azdır. Bu araştırma sayesinde alan yazındaki bu boşluğun kapatılacağı düşünülmektedir. Bu katkıyla çalışanların olumlu yönlerinin belirlenmesi, geliştirilmesi, örgütsel güven düzeyinin yükselmesi ve bunun sonucunda da daha fazla örgütsel vatandaşlık davranışlarının sergilenmesi mümkün olacaktır. Bu kapsamda yapılan araştırmanın amacı, pozitif psikolojik sermaye ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkide örgütsel güvenin aracılık etkisinin belirlenmesidir. Bu doğrultuda, Ağustos-Aralık 2014 tarihleri arasında İstanbul ilindeki 7 hastanenin 1142 sağlık çalışanından toplanan veri hipotezler için iyi bir destek sağlamıştır. Analiz sonuçları pozitif psikolojik sermayenin, örgütsel güven ve örgütsel vatandaşlık davranışları ile pozitif ilişkili olduğunu göstermiştir. Aynı zamanda araştırmanın ana hipotezi olan pozitif psikolojik sermaye ile örgütsel vatandaşlık davranışı ilişkisinde örgütsel güvenin aracılık rolü desteklenmiştir. Bu aracılık etkisi ulusal ve uluslararası alan yazın açısından bu araştırmanın en önemli çıktısıdır. Araştırmanın pratikteki uygulamalarının yanı sıra gelecekteki araştırmalar için önerileri de tartışılmıştır.

The concept of positive psychological capital, which emphasizes the positive aspects of it on employees rather than the personality traits, and with regard to developing these aspects it is assumed that it will provide a competitive advantage against to its rivals, has gained importance in recent literature. However, in Turkish literature, there are limited researches with related to this research area. At this point, the main motivation of this research is how positive psychological capital affects organizational citizenship behaviors that represent the voluntary extra-role behaviors, and that are extremely important for organizations. Although there are various studies to determine the causality of this effect in the literature, the researches that investigate the relationship between positive psychological capital and organizational trust are almost nothing. We believe that by means of this study, we tried to close the gaps in literature. With this contribution, it will be possible that the level of employees' positive aspects will be defined and developed, and the level of employees' organizational citizenship behaviors will be raised as a result of the high level of organizational trust. The purpose of this study is to examine the research question that whether there is a mediating effect of the organizational trust in the relationship between positive psychological capital and organizational citizenship behaviors or not. In line with these explanations, data collected from a sample of 1142 employees, from August to December 2014 from seven hospitals in Istanbul, provided good support for the hypothesis. The results of the analysis indicate that positive psychological capital is positively related to organizational trust and organizational citizenship behavior. The study's major hypothesis that employee' organizational trust mediates the relationship between positive psychological and their organizational citizenship behaviors was also supported. This mediating role is the most important result of this research in terms of national and international literature. Implications from this research as well as suggestions for future studies are discussed.