Değişen güvenlik algısı ve bumerang etkisi kapsamında kentsel güvenlik

Abstract

Genel bir ifadeyle tehlike ve tehditlerden uzak olma durumu olarak güvenlik, tarih boyunca gerek ulusal gerekse uluslararası sistemde varlık gösteren aktörler arasındaki ilişkileri yöneten en önemli unsurların başında gelmiştir. Geçmişte çoğunlukla devlet merkezli, askeri tehdit odaklı bir bakış açısı içinde yorumlanan güvenlik kavramı, Soğuk Savaş sonrasında küreselleşmenin etkisiyle boyutlarını ekonomik, sosyal, kentsel, çevresel, kültürel vb. birçok alanı kapsayacak şekilde genişletmiştir. Küreselleşmenin ivme kazanmasıyla birlikte tehdit algılamaları çeşitlenmiş ve güvenlik kavramının derinleşme süreci hızlanmıştır. Güvenlik kavramının sınırlarını genel geçer bir şekilde çizmek zorlaşmış, geleneksel güvenlik anlayışı terk edilmeye başlanarak, yeni ve daha geniş kapsama alanına sahip bir güvenlik anlayışı doğmuştur. Risk ve tehdit olgusu, salt askeri nitelikli olmaktan çıkmış, kaynağı ve zamanı önceden tahmin edilmesi güç olan ve askeri olduğu kadar ekonomik, kültürel, ideolojik, sosyal, dini, toplumsal, çevresel gibi özellikler taşıyan yeni boyutlar kazanmıştır. Gelişen teknoloji ve bilgi çağına geçişin tehdit ve tehlikelerin sınırlarını belirsizleştirmesi, “Bumerang Etkisini” de beraberinde getirmiştir. Diğer bir deyişle güvenlik algısındaki yeni dönem, risk ve belirsizlikleri ortadan kaldırmaya çalışan mekanizmalar üretirken aynı zamanda yeni risklerin ortaya çıkmasına sebep olan bir döngüyü yaratmıştır. Tehlikelerin er ya da geç doğduğu yere geri dönüşü olarak ifade edilen bumerang etkisi kaçınılmaz olarak kentleri de etkilemiştir. Güvenlik algısındaki değişime bağlı olarak küreselden ulusala, bölgeselden yerele kadar yaşanan sorunların, suç olgusunun ve çatışmaların doğası değişmiş, kentleşme ile birlikte birçok değişim geçiren kentlerde tehdit, risk ve suç olgusu da yeni boyutlar kazanmıştır. Bu durum, nüfusun büyük kısmını barındıran ve güvenlik ihtiyacının en fazla olduğu yerleşim yerleri olan kentleri de yeni önlemler almaya sevk etmiştir. Yeni tehdit ve suç unsurlarıyla birlikte kentsel sorunların artması, bireylerin güvenli alanlarda yaşama taleplerini artırarak, güvenliğin kentsel boyutunu tartışılması gereken önemli bir konu haline getirmiştir. Çalışmanın amacı, küreselleşmenin güvenlik algısı üzerindeki dönüştürücü etkisiyle kent sorunlarının ve buna bağlı olarak da kent güvenliğinin değişen yapısını değerlendirmektir. Bu kapsamda çalışmada güvenlik algısının seyrine uygun olarak kentsel güvenlik kapsamının da genişletilmesi gerekliliği savunulmakta, bumerang etkisini en aza indirebilmek adına çeşitli önerilerde bulunulmaktadır. Yöntem olarak, literatür taraması ile çalışmanın temelini oluşturan kavramlar açıklanmış, konu üzerine yazılmış çeşitli kaynaklardan ve yasal düzenlemelerden yararlanılarak metin analizi yöntemi kullanılmıştır

In general terms, security as a distance from danger and threats has been one of the most important factors governing the relations between the actors in both national and international systems throughout history. The concept of security that mostly interpreted with state centric and military-based threats perception in the past, it has expanded its dimensions to cover many areas such as economic, social, urban, environmental and cultural in post-cold war era, with the effect of globalization. With the acceleration of globalization, threat perceptions have diversified and the process of deepening the concept of security has accelerated. It gets difficult to draw the limits of the concept of security in a general way, the traditional security perception has begun to be abandoned and a new and broader security perception has emerged. Risk and threat phenomenon acquire new dimensions that cannot be forecast in terms of source and time besides military quality. This new dimensions have some features such as economic, cultural, ideological, social, religious, social, environmental. Advancing technology and passing to the information age have obscured the limits of threats and danger. This situation also revealed “Boomerang Effect”. In other words, the new era of security perception has created a cycle that caused new risks while producing mechanisms that try to eliminate risks and uncertainties. The boomerang effect, which is expressed as the return of the danger to the place where it was born sooner or later, has inevitably affected the cities. Depending on the change in the perception of security, the nature of the problems, crime phenomenon and conflicts that encountered from global to national, from regional to local has changed. And threat, risk and crime phenomenon has also acquired new dimensions in cities that have undergone many changes with urbanization. This situation has obliged the cities that have a large part of population and has the highest need for security, to take new measures. Increasing urban problems with new threats and criminal elements has increased the demands of individuals to live in safe areas and made the urban dimension of security an important issue to be discussed. The aim of the study is to evaluate the changing nature of city problems and city security with the transformative effect of globalization on security perception. In this context it is argued that the scope of urban security should be expanded in accordance with the development of security perception. In addition, in order to minimize the boomerang effect, various suggestions are made. As the method of the study; thanks to literature research the main concepts have been explained, the text analysis method was used by using the sources and legal regulations written on the subject.