İsmail Şıhlı’nın eserlerinde Rusçanın yeri

Abstract

Azerbaycan nesir edebiyatının önde gelen isimlerinden İsmail Şıhlı 22 Mart 1919’da Azerbaycan’ın Kazak Bölgesinin Şıhlı Köyünde doğmuş, Kazak Devlet Pedagoji Mektebini bitirdikten sonra Azerbaycan Devlet Üniversitesi Dil ve Edebiyat Fakültesinde okumuştur. 26 Temmuz 1995 yılında ölen yazarın hikâye ve romanlarından başka XX. Asır Harici Edebiyat Tarihi adlı bir eseri daha vardır. Yazarın belli başlı eserleri “Seçilmiş Eserleri” adlı kitapta toplanmıştır. Kerç Sularında (1950), Dağlar Seslenir (1951) adlı hikâyeleri ve Ayrılan Yollar (1957), Deli Kür (1968), Ölen Dünyam (1995) gibi romanlarıyla ün yapmış olan yazarın eserlerinde Rusça kelimeler de görülmektedir. Biz bu bildiride İsmail Şıhlı’nın Ayrılan Yollar romanı ile Ölen Dünyam romanını karşılaştırarak her iki eserde geçen Rusça kelimeleri söz varlığı açısından inceleyeceğiz. İstatistiksel olarak romanlarda azlık veya çokluğun nelerden kaynaklanmış olabileceği üzerinde yorumlar yapacağız. Ayrılan Yollar romanı İsmayıl Şıhlı’nın edebi kişiliği ile ortaya çıktığı ilk eseri, Ölen dünyam ise ölümünden önce yazdığı son eseridir. Aradan geçen bu süre içinde yazarın romanlarında Rusça açısından ne gibi değişiklikler olduğu ortaya konulacaktır.

Ismail Shıhlı, one of the most prominent authors in prose literature in Azerbaijan, was born in the Shıhlı village of the Kazakh Region of Azerbaijan on March 22, 1919 and studied at Kazakh State Pedagogy School and Azerbaijan State University Faculty of Language and Literature respectively. The author who died in July 26, 1995, has written most short stories and novels, then has also written the " XX. Asır Harici Edebiyatı (XX. Century History of External Literature)" book. The author’s main works are collected in "Seçilmiş Eserleri (Selected Works)". His novels and stories are “Kerç Sularında (on Kerch Waters) (1950)”, “Dağlar Seslenir (Mountains Yell) (1951)”, and “Ayrılan Yollar (Seperated Roads) (1957)” and “Deli Kür (Crazy Kür) (1968)” and “Ölen Dünyam (My Death World) (1995)”. Russian words are also seen in Birsel ORUÇ ARSLAN the author's works. In this paper, we compare two novels: Ayrılan Yollar and Ölen Dünyam. We will examine the Russian words in both works in terms of vocabulary. Statistically, we will comment on why might be less of or more of Russian words in the novels. The novel of "Ayrılan Yollar" Ismayıl Şıhlı's is the first work of, literary personality, and "Ölen Dünyam" is his last work before his death. In the intervening period, how the author's novels changed in point of Russian words will be revealed.