Sıradanlık kavramının sanattaki yansımaları
Citation
Tetik, Poyraz. Sıradanlık kavramının sanattaki yansımaları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2024.Abstract
Geçmişten günümüze sıradan nesneler ve eylemler sanatın bir parçası olarak eserlerde kullanılmışlardır. Sanatı mağara duvarlarına yapılmış resimlerden başlattığımızda belki de o zamanların sıradan bir günü olarak av sahneleriyle başlayan sıradan konulu resimler günümüzde; oturmak, yatmak, yemek yemek ve içmek gibi gündelik hayatın sıradan rutinleri olarak devam etmiştir. Marcel Duchamp'ın "Çeşme" adlı pisuvarından sonra sanat eserinin tek ve biricikliği tartışma konusu olmuş ve sıradan nesneler sanatın bir parçası haline gelmişlerdir. Pop art ile tüketim nesneleri ve hazır nesneler çoğalmışlardır. Günümüzde sıradan olan her eylem, sıradan olan her nesne sanata dahil edilebilir hale gelmiştir. Mağara resminde sıradan eylem bir av sahnesi olurken, barok sanatta sıradan olan bir berber dükkânı ya da bir düğün yemeği olarak karşımıza çıkar. Empresyonist ressam Eduard Manet'in yaptığı "Kırda Öğle Yemeği" resminin konusu farklı olmasına rağmen sıradan bir yemek yeme eylemi üzerinden işlenmiştir. Sanat tarihinde birçok tabloda, enstalasyonda veya performansta anlatılmak istenen konular veya kavramlar çeşitlilik göstersede sıradan eylemlerin veya sıradan nesnelerin etrafında oluşmaktadır. Marcel Duchamp'ın "Çeşme" isimli eseri hazır nesne kullanımının başlamasına ve kavramsal sanatın temellerinin atılmasına neden olmuştur. Buradaki temel mesele sanat nesnesinin üretim biçimi ve varlığı sorgulanırken öte yandan düşüncenin sanat olma olasılığını ortaya çıkartmış ve sadece fikre dayalı eserlerin ve sıradan olanın sanat eseri sayılmasına yol açmıştır. Hazır nesne kullanımı Andy Warhol'un reklamcılık ve tüketim kültürü öğesi olan "Coca Cola" eseri ve "Brillo Kutuları" eserleriyle bir üst seviyeye çıkmıştır. En gündelik ve en sıradan olanın sanatın alanında yer almasıyla birlikte, "Sıradanlık" kavramının sanattaki serüveni v "nesne" ve "eylem" üzerinden sınırlandırılmış ve hangi akımlarda ne şekilde yer aldığı ve neden sanat eseri sayıldığı kronolojik olarak incelenmiştir. From past to present, ordinary objects and actions have been used in works as a part of art. When we started art from the paintings painted on the cave walls, today we have paintings with ordinary themes that started with hunting scenes as an ordinary day of those times; They continued as ordinary routines of daily life such as sitting, lying, eating and drinking. After Duchamp's "Fountain" urinal, the uniqueness of the work of art became a matter of discussion and ordinary objects became a part of art. With pop art, consumer objects and ready-made objects have increased. Nowadays, every ordinary action and every ordinary object can be included in art. While the ordinary action in cave painting is a hunting scene, in baroque art the ordinary action appears as a barber shop or a wedding dinner. Although the subject of the painting "Luncheon on the Grass" by the impressionist painter Eduard Manet is different, it is depicted through an ordinary act of eating. Although the subjects or concepts that are wanted to be depicted in many paintings, installations or performances in art history vary, they are formed around ordinary actions or ordinary objects. Duchamp's work called "Fountain", which he painted as a reaction, led to the beginning of the use of ready-made objects and laid the foundations of conceptual art. The main issue here is that while the production method and existence of the art object are questioned, it has also revealed the possibility of the idea being art and caused only the works based on ideas and the ordinary to be considered works of art. The use of ready-made objects reached the next level with Andy Warhol's "Coca Cola" work and "Brillo Boxes", which are elements of advertising and consumer culture. With the most everyday and ordinary being included in the field of art, the adventure of the concept of "Ordinariness" in art is limited through "object" and "action", and in which vii movements it takes place, in what way and why it is considered a work of art, it is examined and discussed chronologically.