Z kuşağı üniversite öğrencilerinin serbest zaman temel psikolojik ihtiyaçları ve genel özyeterlikleri üzerine bir araştırma

Abstract

Bu araştırma Z kuşağı üniversite öğrencilerinin serbest zaman psikolojik ihtiyaçlarının genel öz yeterlik düzeyleri üzerine etkisini belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırmanın çalışma grubunu; Ankara ilinde bir devlet üniversitesinin Spor Bilimleri Fakültesinde öğrenim görmekte olan 173’ü (%72,4) kadın, 66’sı (%27,6) erkek olmak üzere 239 katılımcı oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak kişisel bilgi formu, Vlachopoulos ve Mchailidou (2006) tarafından geliştirilen ve Güneş (2019) tarafından Türkçeye uyarlanan Serbest Zaman Temel Psikolojik İhtiyaçlar Ölçeği (SZTPİÖ) ve Sherer ve diğerleri (1982) tarafından geliştirilen, Yıldırım ve İlhan (2010) tarafından Türkçeye uyarlanan Genel Öz Yeterlik Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizi sürecinde öncelikle veri setinin normal dağılım parametrelerini karşılayıp karşılamadığına bakılmıştır. Bu amaç doğrultusunda Shapiro-Wilk testi anlamlılık sonucuna bakılarak Skewness ve Kurtosis değerleri incelenmiştir. Verilerin normal dağıldığının belirlenmesinden sonra parametrik testler uygulanmıştır. Araştırma kapsamında kullanılan değişkenler arasındaki ilişkinin belirlenebilmesi için Pearson Momentler Çarpım Korelasyon Katsayısı (r) kullanılmıştır. Katılımcıların serbest zaman temel psikolojik ihtiyaçlarının genel öz yeterliklerine etkisinin belirlenebilmesi amacıyla Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi kullanılmıştır. Bu analizlerin yanı sıra betimsel istatistikler ve bağımsız örneklem t-testlerinden faydalanılmıştır. Araştırmada Excel veri tabanının yanı sıra SPSS 22 paket programı kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre, katılımcıların SZTPİÖ ve Genel Özyeterlik Ölçeği’nden elde ettikleri puan ortalamalarının genel olarak yüksek olduğu, SZTPİÖ’nün özyeterliği %23 oranında açıkladığı ve verimli serbest zaman kullanımının SZTPİÖ ve Genel Özyeterliği anlamlı bir biçimde farklılaştırdığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Buna göre, serbest zamanlarda verimli etkinliklerin seçimi SZTPİÖ ve genel özyeterlikleri olumlu biçimde etkileyen bir değişkendir.

This study aims to determine the effect of leisure time psychological needs of Generation Z university students on their general self-efficacy levels. The study group of the research consists of 239 participants, 173 (72.4%) female and 66 (27.6%) male, who are studying at the Faculty of Sport Sciences of a state university in Ankara. Personal information form, Leisure Time Basic Psychological Needs Scale developed bLJ VůacŚŽƉŽƵůŽƐ aŶd McŚaŝůŝdŽƵ ;ϮϬϬϲͿ aŶd adaƉƚed ŝŶƚŽ TƵƌŬŝƐŚ bLJ GƺŶeƔ ;ϮϬϭϵͿ͕ aŶd GeŶeƌaů SelfEĨĨŝcacLJ Scaůe deǀeůŽƉed bLJ SŚeƌeƌ eƚ aů͘ ;ϭϵϴϮͿ aŶd adaƉƚed ŝŶƚŽ TƵƌŬŝƐŚ bLJ YŦůdŦƌŦŵ aŶd İůŚaŶ ;ϮϬϭϬͿ ǁeƌe used as data collection tools. In the process of data analysis, firstly, it was checked whether the data set met the normal distribution parameters. For this purpose, Skewness and Kurtosis values were analyzed by looking at the significance result of Shapiro-Wilk test. After determining that the data were normally distributed, parametric tests were applied. Pearson Product Moment Correlation Coefficient (r) was used to determine the relationship between the variables used in the research. Multiple Linear Regression Analysis was used to determine the effect of participants' leisure time basic psychological needs on their general self-efficacy. In addition to these analyses, descriptive statistics and independent sample t-tests were used. In addition to Excel database, SPSS 22 package programme was used in the research. According to the results of the study, it was concluded that the mean scores of the participants obtained from the Leisure Time Basic Psychological Needs Scale and the General Self-Efficacy Scale were generally high, Leisure Time Basic Psychological Needs explained 23% of self-efficacy, and productive leisure time use significantly differentiated Leisure Time Basic Psychological Needs and General Self-Efficacy. Accordingly, the choice of productive activities in leisure time is a variable that positively affects leisure time basic psychological needs and general self-efficacy