İlkokul öğrencilerinin kuvvet kavramına ilişkin algılarının çizim yardımı ile belirlenmesi
Abstract
Fiziğin gelişimindeki dönüm noktalarından birisi de Newton’un kuvvet hareket ilişkisini tanımlayan
yasaları oluşturmasıdır. Fizik dersinin anlaşılması için kuvvet kavramının ve kuvvet hareket ilişkisinin
anlaşılması önemlidir. Bu nedenle, ilköğretimden itibaren Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programlarında
kuvvet ve hareket konusuna yer verilmektedir. Alanyazın incelendiğinde ise öğrencilerin fiziksel olayları
günlük tecrübeleri ile açıklama eğiliminde oldukları ve ilkçağ düşünürlerinin kuvvet ve hareket ile ilgili
fikirlerine benzeyen fikirlere sahip oldukları görülmektedir. Bu araştırmada küçük yaş grubundaki
öğrencilerin kuvvet ile ilgili algılarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla nitel araştırma desenlerinden
birisi olan olgubilim (fenomenoloji) kullanılmıştır. Araştırmaya 2019-2020 eğitim öğretim yılının güz
döneminde (Aralık/2019) öğrenim görmekte olan 113 ilkokul 4. sınıf öğrencisi katılmıştır. Veriler
öğrencilerin kuvvet kavramı çizimleri ve açıklamaları yardımı ile toplanmıştır. Öğrencilerin kuvvet ile ilgili
çizimleri içerik analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Analiz sonucunda öğrencilerin kuvvet algıları hakkında
bilgi veren tema, kategori ve kodlar belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre öğrencilerin kuvvet ile ilgili
algılarının kapsamlı olduğu fakat bu algıda güçlendirilmesi gereken noktaların olduğu tespit edilmiştir.
Araştırma sonuçları göz önünde bulundurularak öğretmenlere sınıf ortamında ve Covid-19 salgını sırasında
uzaktan eğitim derslerinde uygulayabilecekleri somut etkinlikler önerilmiştir. Newton’s Laws which have explained the relationship between force and motion are milestones in the
development of physics. In order to understand physics, learning force concepts and their relationship
related to motion are necessary. For this reason, Science Teaching Curriculums have included subjects
related to force and movement since primary education. When the literature is examined, it is seen
that students tend to explain physical events with their daily experiences, and it is understood that
student’s perceptions about force look those of ancient philosophers’ perceptions. This research, it is
aimed to detect pupils’ perceptions about force. For this purpose, phenomenology, one of the qualitative
research designs, was used in the research. 113 primary school 4th-grade students studying in the fall
semester of the 2019-2020 academic year (December / 2019) participated in the study. The data were
collected with the help of students' drawings and explanations about the concept of force. Student’s
drawings were analyzed by content analysis. Themes, categories, and codes about the force were
detected with this analysis. According to research results, students’ perceptions about force are
comprehensive. But there are some points that need to strengthen. Activities that teachers can apply in
the classroom and distance education during the Covid-19 pandemic were expressed regarding these
weak points.