Matematiksel muhakeme becerileri değerlendirme ölçeğinin geliştirilmesi
Abstract
Çalışmanın amacı ortaokul öğrencilerinin matematiksel muhakeme becerilerini değerlendirmek için bir
ölçek geliştirmektir. Literatür incelendiğinde ölçek geliştirme çalışmalarının madde havuzu oluşturma,
uzman görüşü, ön uygulama ve geçerlik-güvenirlik çalışmalarının yapıldığı aşamalar olmak üzere 4
aşamada yürütüldüğü görülmektedir. Bu araştırmada 4 aşamayı da içinde barındıran Tracy ve Gibson
(2005, s.40) tarafından belirtilen aşamalar kullanılmıştır. Matematiksel Muhakeme Becerilerini Değerlendirme Ölçeği, öğrencilerin matematiksel muhakeme becerilerine ne düzeyde sahip olduklarını
ortaya koymayı amaçlamaktadır. Ölçek, literatürden yola çıkarak belirlenen matematiksel muhakemenin 7 alt boyutunu içeren 11'i çoktan seçmeli, 12'si kısa cevaplı sorular olmak üzere iki kısımdan toplam
23 maddeden oluşmaktadır. Birinci kısım, matematiksel muhakemenin alt boyutlarından her birini ölçebilecek yeterli sayıda soru bulunabilmesi böylece kapsam geçerliğinin sağlanması amacıyla çoktan seçmeli
sorulardan, ikinci kısım ise matematiksel düşünme süreçlerini ortaya çıkarmaya fırsat verecek sorulardan
meydana gelmektedir. Ölçeğin alt boyutları ise tahmin etme, aynı verinin farklı gösterimlerini tanıma,
örüntüleri tanıma, çözüm yolunun ve sonucun doğruluğuna karar verme, genelleme, rutin olmayan
problemleri çözme ve çözüm için mantıklı yollar geliştirme olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak “Matematiksel Muhakeme Becerileri Değerlendirme Ölçeği”nin geçerli ve güvenilir olduğu ortaya konmuştur. The aim of this study is to develop a scale in order to evaluate the mathematical reasoning skills of
secondary school students. When the literature is examined, it is seen that the scale development
studies are carried out in 4 stages: item pooling, expert opinion, pre-application and validity-reliability
studies. İn this study, the stages mentioned by Tracy and Gibson (2005, s.40) which includes 4 stages,
were used. The scale for evaluating mathematical reasoning skills aims to determine the level of student’s mathematical reasoning skills. The scale consists of 23 items, of which 11 are multiple choice
questions and 12 are short answer questions, including 7 sub-dimensions of mathematical reasoning
based on the literature. The first part consists of multiple choice questions to ensure that there is
enough questions to measure each of the sub-dimensions of mathematical reasoning and the second
part consists of questions that will give opportunity to reveal mathematical thinking processes. The
sub-dimensions were identified as estimating, recognizing pattern, deciding the correctness of the
solution and the result, generalizing, solving non-routine problems and developing logical ways to
solve. As a result, “Mathematical Reasoning Skills Assessment Scale” was found to be valid and
reliable.