Üniversite öğrencilerinin zamanı kullanma performanslarının değerlendirilmesi Balıkesir Üniversitesi örneği

Abstract

Kronotip, yatma zamanı, uyanma ve diğer günlük aktivitelerle ilişkili sirkadiyen ritim (karanlık/ışıl dögüsü) özelliklerini belirleyen bireysel bir özelliktir. Bu araştırmanın amacı, sirkadiyen ritimlere göre, Balıkesir Üniversitesi öğrencilerinde zamanı kullanım performansını ve kronotipi değerlendirmektir. Çalışmaya farklı fakülte ve okullardan toplam 1.366 (764 erkek ve 602 kadın, 18 yaş ve üzeri ) öğrenci katıldı. Kronotipin belirlenmesinde “İnsan Sirkadiyen Ritminde Sabahçıl ve Akşamcıl Tipleri Belirleme Ölçeği” (SATBÖ) Türkçe versiyonu ve hazırlanan kişisel bilgi formu kullanıldı. SATBÖ puanlarına göre, öğrencilerin büyük çoğunluğu %64.7 si aratip, %16.5’i sabahçıl tipe yakın /sabahçıl, %18.8’i akşamcıl tipe yakın/akşamcıl olarak sınıflandırıldı. Kronotip puanları karşılaştırıldığında cinsiyet arasında anlamlı farklılık olmadığı gözlemlenmiştir (p>0.05). 23 yaş ve üstü katılımcılar, genç yaş grubuyla (17-18 yaş) karşılaştırıldığında SATBÖ puanları anlamlı olarak daha yüksek olduğu tespit edilmiştir (p<0.05). Fen edebiyat fakültesi öğrencilerinin diğer fakülte öğrencilerine göre daha çok ılımlı sabahçıl olma eğiliminde oldukları saptanmıştır (p<0.05). Birinci öğretimde öğrenim gören öğrencilerle akşam öğretim gören öğrencilerin kronotip açsından anlamlı farklılık bulunamamıştır. Ayrıca, kronotip benden kütle indeksini (BKI) anlamlı düzeyde etkilemediği tespit edilmiştir. Öğrencilerin çoğunluğu ara tip olmalarına karşın, akşam saatlerinde egzersiz yapmayı tercih ettiklerini, ancak en verimli saatin sabah olduğunu bildirmişlerdir. Ayrıca, “ara tip” sınıfındaki öğrencilerin, kendi akademik başarı düzeylerini “orta” ve “iyi” düzeyde olduklarını belirtmişlerdir. Bu çalışma sonuçlarına göre Balıkesir Üniversitesinde akademik başarı ve zamanı kullanma performansı açısından “ara tip” sınıfında yer almak avantajlı olabilir.

A chronotype is an individual trait that determines circadian rhythm (dark/light cycle) characteristics, associated with bedtime, waking, and other daily activities. The purpose of this study was to evaluate time management performance and chronotypes of the Balıkesir University students, according circadian rhythms. A total of 1,366 (764 male and 602 female, ages 17-23 years) students from different faculties and schools participated in this study. Chronotype was assessed by Turkish version of the Morningness-Eveningnes Questionnaire (MEQ) and the other questionnaire prepared to assess of personal information of participants were used. According to MEQ, majority of the students were classified as an 64.7% intermediate type, 16.5% moderately morning/morning type, 18.8% moderately evening/evening type. When comparing total chronotype scores with gender, no significant differences were observed (p>0.05). The participants ages 23 years to older groups were more higher MEQ scores compare to younger age groups (age 17-18 years) (p<0.05). The faculty arts and sciences students were more tend to be moderately morning type than the other faculties students (p<0.05). No significant difference was found between normal and evening education with chronotype. Also, chronotype had no effect on body mass index scores. Majority of student population were classified as an intermediate type, although they were preferred evening time exercise and they thought morning time exercise is better time. In addition, this group students were decelerated that the academic success either as “good “or as an “intermediate” level. As a result of this study, it may be advantageous to be “intermediate type” in Balıkesir University in terms of academic success and time management performance.