S. İlhami'nin son Türkçe sarf adlı eseri inceleme metin

Abstract

Bu çalışmada, basım yılı 1927 olan ve Maarif Vekâleti Millî Talim ve Terbiye Dairesi tarafından ilk mekteplerin 5.sınıfları için uygun görülen S. İlhami’nin “Son Türkçe Sarf” adlı kitabı Arap harfli orijinalinden günümüz Türk harflerine aktarılmış ve incelenmiştir. Öncelikle kitabın okutulduğu yıllarda yürürlükte olan 1926 İlk Mektepler Türkçe Müfredat Programı ile müfredat programının amaçları, okutulan dersler ve Türkçe ders kitaplarına ilgili kısımlarda yer verilmiştir. Çalışmamızın diğer kısımları söz konusu kitaba ayrılmıştır. Burada Son Türkçe Sarf adlı kitap, mercek altına alınmış olup öncelikle biçimsel yönden incelendikten sonra Türkçenin kazanım alanlarından dil bilgisi öğretimi açısından değerlendirilmiş, dil bilgisi öğretimini destekleyici diğer kazanım alanlarını temsil eden kitaptaki alıştırmalar incelenmiş, devamında ise kitaptaki örnek cümle ve okuma parçalarındaki ifadeler konularına göre sınıflandırılmış, 1926 İlk Mektep Türkçe Müfredat Programı’na uygunluğu ele alınmıştır. Kitapta görülen dil bilgisi terimlerinin günümüz Türkçesindeki karşılıklarından oluşan “Sözlük” kısmı ile üzerinde çalıştığımız metnin çevriyazısı tezimizin son bölümlerini oluşturmuştur.

In this study S. İlhami’s “Son Türkçe Sarf”, published in 1927 and approved by the National Board of Education for the 5th grades of primary schools was transcribed from Arabic into Turkish letters and analyzed. Firstly, the 1926 Turkish Curriculum for Primary Schools which was in force during the years when the book was used at schools, the aims of the curriculum, the lessons which were being taught and the Turkish coursebooks are discussed in related chapters. In the following chapters of the study, the aforesaid book is analyzed. In these parts, the book called “Son Türkçe Sarf” is investigated and evaluated within the framework of grammar education which is one of the learning outcomes of Turkish after being examined stylistically. The exercises representing the other learning outcomes that are supplementary to the grammar education are analyzed, the example sentences from the book and the expressions from the reading texts are classified according to their subjects and the compliance of the book to the 1926 Turkish Curriculum for Primary Schools are discussed respectively. The last chapter of our thesis is composed of the glossary consisting of the today’s Turkish translations of the grammar terms which are used in the book and the Turkish translation text of the book.