Aşık Dâimî ve aşık edebiyatındaki yeri

Abstract

Tezimizin giriş bölümünde âşığımızın doğup büyüdüğü memleketi olan Erzincan‟ın tarihi, coğrafi, sosyo-kültürel durumu ve Erzincan‟da yetişmiş âşıklar üzerine bilgiler verilmiştir. Çalışmamızın ilk bölümünde Cumhûriyet Dönemi Halk şiiri‟ne emek vermiş, eserleri ile Âşık edebiyatının güzide örneklerini vücuda getiren Âşık Dâimi‟nin hayatı ve sanatı üzerinde genel bilgiler verilmiştir. İkinci bölümde Âşık Dâimi‟nin âşıklık geleneği içindeki yeri incelenmiştir. Tezin üçüncü bölümünde Dâimî‟nin sanatı üzerinde durulmuştur. Dâimî‟nin kültürel, ozanlık yönü ele alınmış, şiirlerindeki tasavvufi derinlik çözümlenmiştir. Tezin dördüncü bölümünde şiirlerinde ahenk unsurlarının tespiti ile şiirlerinin belirtilen unsurlar bakımından incelemesi yapılmıştır. Buna göre Dâimi‟nin şiir yeteneği ile şiirlerinde kafiye ve redifi nasıl kullandığını, durak, aliterasyon, asonanslardan nasıl yararlandığını, şiire ne şekilde başlayıp ne şekilde bitirdiğini, şiirlerinde ahenk unsurunu sağlamak için hangi seslere önem verdiğini tespit edilmiştir. Tezin beşinci bölümünde Dâimî‟nin şiirlerinin içerik olarak incelemesi yapılmış, şiirlerinde hangi konulara ağırlık verdiği ele alınmıştır. Son bölümde ise Dâimî‟nin şiirleri hece ölçüleri bakımından, şiirlerin ayaklarına uygun tasnif yapılmıştır.

In the introduction part this thesis we mention about Erzincan, which is our minstrel's country, its historical, geographical, socio-cultural conditions, also there is informantion about other minstrels who grew up in Erzincan. In the first chapter of our work there is general information about the art and life of Minstrel Dâimî who had a great deal of folk poetry in Republic period and created the unique examples of minstrel literature. In the second chapter we examined the position of Dâimî in minstrelsy tradition. In the third chapter emphasized about the art of Dâimî and analyzed sufistic perspective in his poetry. In the forth chapter of this thesis we analyzed poems in terms of stated factors and determination of harmony elements in poems. Accordingly, we detected Dâimî‟s poetry ability and how he used repeated voice and rhyme, how the benefit from alliteration, pause and assonance, how he started and finished, also which voices are important for him. In the fifth chapter the content of the poems was conducted. In the last chapter Dâimî‟s poems were classified in accordance with the norms of poetry in terms of syllabic meter.