Çataldağ'ın (Susurluk - Balıkesir) bitki coğrafyası

Abstract

Çataldağ, Marmara bölgesinin Güney Marmara bölümünde, Balıkesir iline bağlı Susurluk ilçesinin doğusunda, Bursa iline bağlı Mustafakemalpaşa ilçesinin ise batı ve güneyindeki en yüksek noktası 1317 m (Çobandede) olan yüksek bir yerşeklidir. Bu çalışmada Çataldağ kütlesi üzerindeki bitki örtüsünün dağılışı ve özellikleri incelenmiştir. Bitki toplulukların dağılışları, yetişme şartları (fiziki coğrafya şartları, ekolojik şartlar) ile ilişkili olduğu için, çalışmanın ilk bölümünde sahanın iklim, toprak, jeoloji ve jeomorfoloji, hidroğrafya şartları ortaya konulmuştur. Bitki örtüsünü yerinde incelemek maksadı ile birkaç kez arazi çalışması yapılmış, bu sırada bitki örnekleri toplanmış, bunların daha sonra tür tespitleri yapılmıştır. Orijinal bir bitki dağılış haritası çizilmiş, bu esnada Balıkesir ve Bursa Orman Bölge Müdürlüklerinden temin edilen amenajman haritalarından faydalanılmıştır. Sıcaklık, yağış ve rüzgâr verileri üzerinde yapılan çalışmalar Çataldağ’ ın ana hatları ile Akdeniz iklim bölgesi ile Karadeniz iklim bölgesi arasındaki Marmara geçiş iklim tipinin sınırları içinde bulunduğunu göstermektedir. Ancak Çataldağ’ın kuzey ve güney yamaçlarında bakı faktörünün de etkisiyle bitki örtüsünde değişimler oluşmuştur. Bu farklılık topluluğun karakterine ve floristik bileşimine de yansımıştır. Dağın her iki yamacı en yüksek noktaya kadar ormanla kaplı olmasına rağmen bakı faktörünün etkisiyle nemcil ve aşırı sıcaklıktan hoşlanmayan türlerin kuzey yamaçlara, nemcil olmayan ve sıcaklık ihtiyacı fazla olan türlerin de güneye bakan yamaçlara yerleştiği görülmüştür. Ayrıca her iki yamaçta da bitki örtüsünün etekten zirveye doğru kademeler oluşturduğu saptanmıştır.

Çataldağ is located in the southern Marmara section of the Marmara region, east of the Susurluk district in the province of Balıkesir, and the highest point of the west and south of the Mustafakemalpaşa district of the province of Bursa is 1317 m (Çobandede). In this study, the distribution and characteristics of vegetation on Çataldağ mass were investigated. Since the distribution of plant communities is related to growing conditions (physical geography conditions, ecological conditions), in the first part of the study, climate, soil, geology and geomorphology and hydrography conditions of the field have been revealed. In order to examine the vegetation on site, several times a field study was carried out, while plant samples were collected. An original plant distribution map was drawn, while the management maps obtained from Balıkesir and Bursa Forest Regional Directorates were used. Studies on temperature, precipitation and wind data indicate that Çataldağ is within the boundaries of the Marmara transition type between the Mediterranean and the Black Sea climate regions. However, vegetation changes have occurred due to the look factor on the northern and southern slopes of Çataldağ. This difference was also reflected in the character and floristic composition of the community. Although both sides of the mountain are covered with forests up to the highest point, it is observed that the species which are not humidic and do not like excessive temperature due to the effect of the look factor settle on the south slopes of non-humid and non-humid species. In addition, it was determined that the vegetation on both slopes formed the steps towards the summit.