Dönüşümcü liderlik ve örgütsel sinizm ilişkisi: Balıkesir ili örneği

Abstract

Bu araştırmada, okul yöneticilerinin dönüşümcü liderlik stili ile öğretmenlerin algıladıkları örgütsel sinizm arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. İlişkisel tarama modelinde hazırlanan araştırmanın evrenini 2016-2017 eğitim öğretim yılında Balıkesir ilinde Karesi, Altıeylül, Edremit ve Ayvalık ilçelerindeki 28 resmi lisede görev yapan 1184 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırma verileri, kişisel bilgi formu, Brandes, Dharwadkar ve Dean (1999) tarafından geliştirilen ve Kalağan’ın 2009 yılındaki araştırmasında kullandığı Örgütsel Sinizm Ölçeği (ÖSÖ) ile Çetiner (2008) tarafından geliştirilen Dönüşümcü Liderlik Ölçeği (DLÖ) kullanılarak toplanmıştır. Geçerli 500 veri toplama aracının kullanıldığı analizler SPSS ve LISREL paket programları ile yapılmıştır. Elde edilen bulguların yorumlanmasında frekans ve aritmetik ortalama gibi tanımlayıcı istatistikler ile Levene F testinde tüm varyansların eşit olmasından dolayı parametrik testler (pearson momentler korelasyon katsayısı, bağımsız t-testi, tek yönlü varyans analizi, basit doğrusal regresyon) kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarında, dönüşümcü liderlik ile örgütsel sinizmin tüm boyutları arasında negatif yönlü ilişki tespit edilmiş, öğretmenlerin okul yöneticilerinin liderlik stilini dönüşümcü olarak algıladığı ve öğretmenlerin algıladıkları örgütsel sinizm düzeyinin düşük olduğu görülmüştür. Araştırmada öğretmenlerin örgütsel sinizm düzeylerinin cinsiyet, mesleki kıdem, okul kıdemi ve branş değişkenlerine göre farklılaştığı, öğretmen algılarına göre okul yöneticilerinin dönüşümcü liderlik stillerinin ise okul kıdemi ve branş değişkenlerine göre farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Son olarak dönüşümcü liderliğin örgütsel sinizmi anlamlı bir şekilde yordadığı ve dönüşümcü liderliğin örgütsel sinizmdeki toplam varyansın %37’sini anlamlı bir şekilde açıkladığı belirlenmiştir.

The aim of this research is to examine the relationship between school principals’ transformational leadership style and the organizational cynicism perceieved by teachers. The universe of the research which is prepared in the comparative investigation model constitutes 1184 teachers who work in 28 official high schools in the districts of Karesi, Altıeylül, Edremit and Ayvalık in Balıkesir province in 2016-2017 education year. Research data have been collected; personal information form, The Organizational Cynicism Scale (OCS) developed by Brandes, Dharwadkar and Dean (1990) which were used in the research of Kalağan in 2009 and The Transformational Leadership Scale (TLS) developed by Çetiner (2008). The analyzes using the current 500 data collection tools were performed with SPSS and LISREL package programs. In the interpretation of the findings, parametric tests (pearson moments correlation coefficient, independent t-test, one-way analysis of variance, simple linear regression) were used in descriptive statistics such as frequency and arithmetic mean and all variances were equal in the Levene F test. According to the results of the research, negative correlation was found between all dimensions of organizational cynicism and transformational leadership. Teachers perceived school principals’ leadership style as a transformer and teachers’ perceptions of organizational cynicism were low. According to teacher perceptions, organizational cynicism levels of teachers differed according to gender, professional seniority, school seniority and branch variables and school principals’ transformational leadership styles differed according to school seniority and branch variables. As a result of the regression analysis, it is observed that school principals’ transformational leadership style predicts the teachers’ perception of organizational cynicism significantly and transformational leadership accounts for 37% of the total variance for organizational cynicism.