Etnik mutfak ürünlerinin tercihinde neofobinin etkisi (karşılaştırmalı bir uygulama)

Abstract

Değişimler ve yenilikler hayatın her anında var olan sonsuz olgulardır. Dünya üzerinde insan ırkının hayatı devam ettiği müddetçe bu iki olgu sürekli olarak var olacaktır. Bu iki olgunun en çok etkilediği sektörlerden biri de yiyecek ve içecek sektörüdür. Yeniliklere bağlı olarak tüketicilerin istek ve arzularında meydana gelen değişimlere ayak uydurabilmek amacıyla yiyecek ve içecek sektörü yeni ve farklı hizmet arayışı içine girebilmektedir. Ancak her ne kadar yiyecek ve içecek sektörü gastronomi biliminin etkisiyle yeniliklere açık olsa da tüketicilerin belli bir kısmı yeniliğe açık değildir. Psikoloji bilim dalının incelemiş olduğu konulardan biri olan yenilik korkusu (neofobi); insanların hayatlarında veya çevresinde meydana gelen yeniliklere karşı besledikleri korku olarak adlandırılmaktadır. Bu korkuya sahip insanlar hayatlarında yenilik istememekte ve alışkanlıklarını yaşamı boyunca devam ettirme niyetindedirler. Çalışmanın ana konularından birini oluşturan yiyecekte yenilik korkusu da yenilik korkusunun bir çeşididir. Yiyecekte yenilik korkusu, yeni yiyeceklere karşı bireylerde genellikle korku, geri çekilme ve denemede isteksizlik olarak gözlenmektedir. Her ne kadar yiyecekte yenilik korkusu, bireyi yeni yiyeceğin potansiyel zararlarına karşı korumuş olsa da, zamanla bireyi beslenme döngüsünü kısıtlamaktadır. Yapılan çalışmanın amacı; tüketicilerin yiyecekte yenilik korkusu düzeylerinin saptanmasıdır. Yapılan çalışmada, katılımcıların yiyecekte yenilik korkusu düzeyleri yiyecekte yenilik korkusu ölçeği ile ölçülmeye çalışılmıştır. Çalışmada kullanılan ölçek, Pliner ve Hobden’in (1992) yılında geliştirmiş olduğu ölçek kullanılmıştır. Çalışma kapsamında veri toplama yöntemi olarak anket kullanılmış ve 413 katılımcıya ulaşılmıştır. Elde edilen veriler ışığında yiyecekte yenilik korkusu düzeylerinin, demografik özelliklere bağlı olarak değiştiği sonucu elde edilmiştir. Gerçekleştirilen çalışma, beş ana kısımdan oluşmaktadır. Çalışmanın birinci kısmı giriş; çalışmanın amacı, önemi, varsayımları, sınırlılıklar ve tanımlardan meydana gelmektedir. Çalışmanın ikinci kısmında ilgili alanyazın yer almaktadır. İlgili alanyazın; beslenme olgusu, tüketici davranışları, dışarıda yemek yeme olgusu, yiyecek ve içecek sektörü, etnik restoranlar ve yiyecekte yenilik korkusundan oluşmaktadır. Çalışmanın üçüncü kısmında; araştırma yöntemi hakkında bilgiler yer almaktadır. Çalışmasın dördüncü kısmında; elde edilen veriler ışığında bulgular yer almaktadır. Çalışmanın son kısmı olan beşinci kısımda ise; araştırmanın sonuç ve önerilerinden oluşmaktadır.

Changes and innovations are infinite phenomena that exist in every moment of life. As long as the human race continues to live on the earth, these two phenomena will exist constantly. The food and beverage sector is one of the sectors most affected by these two cases. Depending on the innovations, the food and beverage sector may be looking for new and different services in order to catch up with the changes that occur in the desires and wishes of the consumers. However, although the food and beverage sector is open to innovation through the influence of gastronomy science, some of the consumers are not open to innovation. The fear of novelty (neophobia), one of the topics in which the psychology of science has been examined; is the fear that people feed on novelties that have come to fruition around or around their lives. People with this fear do not want novelty in their lives and intend to keep their habits throughout life. Fear of novelty in food, which is one of the main subjects of work, is also a kind of fear of novelty. Fear of novelty in food is often seen in fear of new food, in fear of withdrawal and in reluctance to try. Although fear of novelty in food protects the individual from the potential damage of the new food, over time the individual limits the nutrition cycle. The purpose of the study is; determine to the level of consumers' fear of novelty “in food. In the study, the participants' levels of fear of novelty in food were tried to be measured by the scale of fear of novelty in food. The scale used in the study was the scale developed by Pliner and Hobden (1992). Within the scope of the study, questionnaire was used as data collection method and 413 participants were reached. In the obtained data, the result that the level of fear of novelty in food changed according to demographic characteristics. The study is composed of five main parts. The first part of the study is introduction; the purpose, the precepts, the assumptions, the limitations and the definitions. In the second part of the study, the related literature is included. Related literature; nutritional status, consumer behaviors, eating out, food and beverage sector, ethnic restaurants and fear of innovation in food. In the third part of the study; information about the research method. In the fourth part of the study; Findings are in the light of the obtained data. In the fifth part, which is the last part of the study, results and recommendations of the research.