Akran öğretimi yönteminin öğretmen adaylarının elektrostatik konusundaki kavramsal anlamalarına ve tutumlarına etkisi

Abstract

Son otuz yıldan beri Fizik Eğitimi üzerine yapılan araştırmalar, geleneksel öğretim yöntemlerinin pek çoğunun, fizik derslerinde öğretilmesi gereken fizik kavramlarının öğretiminde yetersiz kaldığını göstermektedir. Bu nedenle ilköğretim düzeyindeki fen derslerinden üniversite düzeyindeki fizik derslerine kadar olan geniş alanda yapılan araştırmaların ışığı altında geliştirilen yeni öğretim yöntemleri geleneksel öğretimin yerini almaya başlamıştır. Akran Öğretimi Yöntemi de Aktif Öğrenme Modeli'ne dayalı bu yeni yöntemlerden biridir. Bu çalışmada, Akran Öğretimi Yöntemi'nin öğretmen adaylarının elektrostatik konusundaki kavramsal anlama düzeylerine etkisi ve bu yönteme yönelik tutumları araştırılmıştır. Ayrıca tüm öğretmen adaylarının fizik dersine yönelik tutumları belirlenmiştir. Çalışmaya 2007-2008 Eğitim Öğretim yılı bahar döneminde Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi İlköğretim Fen Bilgisi Öğretmenliği, İlköğretim Matematik Öğretmenliği ve Bilgisayar Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümlerinde öğrenim gören 157 birinci ve ikinci öğretim öğretmen adayı katılmıştır. Araştırmada, ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel araştırma dizaynı kullanılmıştır. Veri toplama araçlarının değerlendirilme şekilleri açısından ise çalışma hem nicel hem de nitel değerlendirmeler içermektedir. Araştırmada veri toplama araçları olarak Elektrostatik Kavram Testi, Fizik Tutum Anketi, Akran Öğretimi Tutum Anketi kullanılmıştır. Bunlara ek olarak ise öğretmen adaylarıyla yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Çalışmadan elde edilen verilerin analizleri sonucu, Akran Öğretimi Yöntemi'ne göre öğretim yapılan sınıflardaki öğretmen adaylarının Elektrostatik Kavram Testi puanlarının, geleneksel yöntemle öğretim yapılan sınıflardaki öğretmen adaylarına göre daha yüksek olduğu, gruplar arasındaki bu puan farkının ise deney grubu lehine istatistiksel olarak anlamlı düzeyde olduğu bulunmuştur (F1,155=50,71; p<0,01). Akran Öğretimi Yöntemi Tutum Anketi sonuçlarına göre öğretmen adaylarının yönteme yönelik tutumlarının olumlu olduğu, ayrıca görüşme verilerine göre öğretmen adaylarının bu yönteme yönelik olumlu tutum ve görüşe sahip oldukları belirlenmiştir. Bununla birlikte öğretmen adaylarının fizik dersine yönelik olarak olumlu tutumları olduğu belirlense de, karşılaştırılan gruplar arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Ayrıca, bu çalışmada, öğretmen adaylarının iletkenlik-yalıtkanlık, Coulomb kuvveti, elektriksel alan, elektriksel potansiyel ve enerji, Gauss yasası ve sığa ile ilgili kavram yanılgıları ve zorlandıkları durumlar tespit edilmiştir.

The studies performed in the last thirty years about the physics education exhibit the inefficiency of the most traditional teaching methods for teaching physics concepts necessary to teach in physics lessons. Because of this reason, the new teaching methods developed according to the extensive researches performed in the range of primary school level science lessons to the university level physics lessons are substituting with the traditional education. Peer Instruction Method is also one of these new methods based on Active Learning Model. In this study, the effect of Peer Instruction Method to the conceptual understanding of the prospective teachers about electrostatics and their attitude to this method was investigated. Besides, the attitudes of all prospective teachers to physics lessons were determined. In the spring season of the academic year of 2007-2008, 157 primary and secondary education prospective teachers studying in Balıkesir University Necatibey College of Education Primary School Science Teaching, Primary School Mathematics Teaching and Computer Teaching Technologies Teaching Departments participated in this study. Quasi-experimental research design with pre-test /post-test control group was used in the study. In terms of the evaluation of data collecting tools, the study contains both quantitative and qualitative evaluations. In the study, Electrostatic Concept Test, Physics Attitude Survey and Peer Instruction Attitude Survey were used as data collecting tools. In addition, semi-structured interviews were performed with prospective teachers. As a result of the analysis of the data obtained from the study, it was determined that the Electrostatic Concept Test points of the prospective teachers educated in Peer Instruction Method classes were higher than the prospective teachers educated in traditional method classes and this difference in points between groups was found at a more statistically significant level in favor of the test group (F1.155=50.71; p<0.01). According to the results of Peer Instruction Method Attitude Survey, the attitudes of prospective teachers towards the method was positive, besides regarding the interview data, it was determined that prospective teachers have positive attitude and opinions towards this method. However, even if the attitudes of prospective teachers towards the physics lessons were determined as positive, no significant difference was found between the groups compared. In addition, the misconceptions and compelling circumstances of the prospective teachers about conductivity-insulation, Coulomb force, electrical field, electric potential and energy, Gauss' law and capacity were determined in this study.