ilköğretim matematik öğretmen adaylarının grafiklere ilişkin alan bilgilerinin antropoloji açıdan incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim matematik öğretmen adaylarının grafiklere ilişkin alan bilgilerini antropolojik açıdan incelemektir. Araştırmaya Marmara bölgesinde yer alan orta büyüklükte bir devlet üniversitesinde öğrenim gören 112 ilköğretim matematik öğretmen adayı katılmıştır. Çalışmada, iç içe karma desen araştırmanın modeli olarak kullanılmıştır. Bu kapsamda araştırmanın ilk aşamasında doküman incelemesi yapılarak İlköğretim Matematik Eğitimi Lisans Programı Özel Öğretim Yöntemleri dersi çerçevesinde sütun, daire, çizgi grafikleri ve histograma ilişkin kurumsal tanımalar belirlenmiştir. Belirlenen kurumsal tanımalar doğrultusunda geliştirilen Grafik Alan Bilgi Ölçeği katılımcılara uygulanmıştır. Ayrıca 10 katılımcının grafiklere ilişkin bireysel tanımalarını daha ayrıntılı olarak incelemek amacıyla, geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme ölçeği kullanılarak görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Doküman incelemesi ile elde edilen veriler, Antropolojik Didaktik Teorisi çerçevesinde ekolojik ve praksiyolojik yaklaşım kullanılarak analiz edilmiştir. Daha sonra bilgi ölçeği ve görüşmelerden elde edilen veriler içerik analizi ve betimsel analize tabi tutularak adayların bireysel tanımaları kurumsal tanımalar çerçevesinde yorumlanmıştır. Sonuç olarak, ilgili kurumda grafiklerin sayı ve işlemler, cebir ve veri işleme öğrenme alanlarında yer alan temel konuların öğrenilmesi ve öğretilmesinde araç, amaç ve hem araç hem de amaç konumunda kullanıldığı; grafiklerle ilgili toplam 11 görev tipini içeren üç matematiksel organizasyon (grafik okuma ve yorumlama, grafik oluşturma ve grafikler arasında uygun dönüşüm yapma) olduğu belirlenmiştir. Adayların sütun, daire ve çizgi grafiği ile ilgili bireysel tanımalarının kurumsal tanımalarla uyumlu olduğu, ancak kurumsal tanımalarda sütun grafiği için belirlenen tekniklerin histogram için kullanıldığı, bu nedenle histogram ile sütun grafiği arasındaki farkları anlamada güçlük yaşadıkları tespit edilmiştir. Ayrıca adayların grafik bilgisini temel alan bir teoriden haberdar olmadıkları sonucuna ulaşılmıştır.

The purpose of this study is to analyse the content knowledge on graphs of pre-service elementary mathematics teachers from an anthropological perspective. 112 pre-service elementary mathematics teachers participated in the study. Concentric mixed pattern research method has been used in the study. Document review has been performed in the first stage of the study to determine institutional recognitions for column, circle, line graphs and histogram within the scope of Elementary Mathematics Teachers Graduate Program Special Teaching Methods class. The Graph Content Knowledge Scale has been developed and applied to the participants. In addition, for the purpose of having a more detailed review of the individual recognitions of the 10 participants, a semi-structured interview scale has been developed and used during the interviews. Data acquired from document review have been analysed by using ecologic and praxiologic approach suggested within the framework of Anthropological Theory of the Didactic. The knowledge scale and interview data have been subjected to content analysis and descriptive analysis to interpret the individual recognitions of the pre-service teachers within the scope of institutional recognitions. As a result, it has been observed that in the institution, graphs are being used as tool, target and also as both tool and target for learning and teaching the basic subjects found within the fields of numbers and processes, algebra and data processing; and there are three mathematical organizations (reading and interpreting graphs, graph constution and making a suitable transformation among graphs) containing a total of 11 task types related to graphs. It has also been observed that the individual recognitions of pre-service teachers related to column, circle and line graphs conform to the institutional recognitions, however in institutional recognitions the techniques specified for column graphs are being used for histogram, hence they have difficulties in comprehending the differences between histogram and column graph. It has also been concluded that they were not aware of a theory based on graph knowledge.