Kimyasal değişim temalı farklılaştırılmış etkinliklerin 7. sınıf özel yetenekli öğrencilerin kavramsal anlamalarına ve farkındalıklarına etkisi

Abstract

Ülkemizde 1996 yılından beri, okul dışında, özel yetenekli öğrencilere eğitim veren kurumlar, Bilim ve Sanat Merkezleri’dir (BİLSEM). Bu kurumlarda karşılaşılan problemlerle ilgili yapılan araştırmalarda tespit edilen başlıca sorun, özel yetenekli öğrencilerin eğitiminde kullanılacak yeterli öğretim etkinliğinin olmamasıdır. Öte yandan, fen eğitiminin ana amaçlarından birisi, öğrenilen kavramların günlük yaşamdaki yerinin öğrencilere kazandırılmasıdır. Bu durum, aynı zamanda, öğrencilerin fen dersine karşı ilgisini artırmakta ve onları derse güdülemektedir. Bu çerçeve kapsamında yapılan çalışmada, özel yetenekli öğrenciler için 5E modeline göre kimyasal değişim temalı etkinliklerin geliştirilip bu etkinliklerin 7. sınıf seviyesindeki özel yetenekli öğrencilerin kavramsal anlamalarına ve kimyasal değişimlerle ilgili farkındalıklarına etkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Bu kapsamda, ülkemizin batısında yer alan bir BİLSEM’e devam etmekte olan 13 özel yetenekli öğrenci ile bir durum çalışması yürütülmüştür. Çalışmanın verileri; Kelime İlişkilendirme Testi, Kavramsal Anlama Testi, Yarı Yapılandırılmış Görüşmeler ve Araştırmacı Notları yardımıyla toplanmıştır. 2014-2015 Eğitim Öğretim Yılı Bahar Dönemi'nde, geliştirilen etkinliklerin deneme çalışması yapılmıştır. 2015-2016 Eğitim Öğretim Yılı Bahar Dönemi'nde ise aynı BİLSEM’de gerçek çalışma yürütülmüştür. Veri analizinde, nitel yaklaşımlardan yararlanılmıştır. Gerçekleştirilen çalışma sonucunda, uygulanan öğrenme-öğretme etkinliklerinin öğrencilerin konuyla ilgili kavramsal anlamalarına ve farkındalıklarına olumlu etkilerde bulunduğu görülmüştür. Ayrıca, çalışmaya katılan öğrenciler, uygulanan etkinlikler hakkında olumlu görüşler belirtmişlerdir. Geliştirilen etkinliklerin, BİLSEM’lerde ve özel yetenekli öğrencilerin yetiştirilmesine destek veren diğer kurumlarda da etkili bir şekilde kullanılabileceği düşünülmektedir. Bu etkinliklerin, araştırmada yapıldığı gibi bir bütün ya da bölümler halinde uygulanabileceği önerilmektedir.

The institutions which provide education for special talented students apart from normal schools in our country since 1996 are Science and Art Centers (SACs). The main issue detected in the studies related to the problems encountered in SACs is the limitation of the sufficient number of teaching activities to be used for specieal talented students' education. On the other hand, one of the fundamental aims of science education is the introduction of the relevance of the subjects in daily life to the students. This situation also triggers the interest of the students on science course and motivates them. In the study conducted at this perspective, it has been aimed to investigate the effect of activities developed on the theme, chemical change considering 5E model on 7th grade level special talented students' conceptual understandings and awarenesses about chemical changes. At this respect, a case study was conducted with 13 special talented students who were attending a SAC located in the western part of Turkey. Data of the study were collected via Word Association Test, Conceptual Understanding Test, Semi-structured Interviews and Researcher's Notes. The pilot study of developed activities was conducted in 2014-2015 Teaching Year's Spring Term. The real study was conducted in the same SAC in 2015-2016 Teaching Year's Spring Term. Qualitative methods were utilized in data analysis. It has been seen that conducted teaching-learning activities contributed to the conceptual understanding and awareness levels of the students as a consequence of the study. In addition, the participants of the study pointed out positive statements related to the activities implemented. It is thought that developed activities might be utilized effectively in SACs and in other institutions which support the education of special talented students. It is recommended that those activities can be implemented as a whole as in the present study or in seperate parts.