İş-aile çatışması ve iş stresinin yaşam kalitesine etkisi: Büyük ölçekli otel mutfak çalışanları üzerine bir araştırma

Abstract

Mutfak çalışanlarının iş-aile çatışmaları, iş stresleri ve yaşam kalitesi düzeyleri, hizmet vermiş oldukları otel işletmelerinin misafirleri açısından oldukça önemlidir. Misafirler, aşçılar sayesinde ülkenin bilinen veya gizli kalmış lezzetleri tatma, yemek ve yemeklerin ait olduğu yöreler hakkında bilgi sahibi olmaktadırlar. Ülke kültürünün tanıtılmasında, sunulan hizmetin eşsiz bir deneyime dönüşmesinde, misafirlerin ülke ziyaretlerinin devamlı hale gelmesinde, mutfak çalışanları arasındaki eğitim ilişkisinin devam etmesinde aşçıların üstlenmiş oldukları rol ve sorumlulukları oldukça büyüktür. Bu nedenle otel işletmelerinde, meslekte ustalaşmış, yetenekli, bilgi ve deneyime sahip ayrıca iş-aile çatışması yaşamayan, iş stresine maruz kalmayan bununla birlikte yaşam kalitesi yüksek olan mutfak çalışanlarına ihtiyaç duyulmaktadır. Çalışmada mutfak çalışanlarının iş-aile çatışması, iş stresi ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin belirlenmesi ve iş-aile çatışması ve iş stresinin yaşam kalitesi üzerine olan etkisinin belirlenmesi amacıyla bir araştırma yapılmıştır. Araştırmada anket tekniği kullanılmıştır. Elde edilen veriler istatistiki analizlere tabi tutulmuştur. Öncelikle mutfak çalışanlarının iş-aile çatışma düzeyleri, iş stresi düzeyleri ve yaşam kalite düzeyleri tespit edilmiş ve bunları etkileyen sosyo-demografik özelliklerin neler olduğu tespit edilmeye çalışılmıştır. Mutfak çalışanlarının iş-aile çatışma düzeyleri ve iş stresi düzeyleri oldukça düşük olduğu, yaşam kalitesi düzeylerinin ise yüksek olduğu tespit edilmiştir. İş-aile çatışması ve iş stresi arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki bulunurken, iş-aile çatışması ve iş stresi ile yaşam kalitesi arasında negatif anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Çalışma beş ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde giriş başlığı altında, araştırmanın problemi, amacı, önemi, varsayımları, sınırlılıkları ve tanımları bulunmaktadır. İkinci bölüm kuramsal çerçeve ve ilgili çalışmalardan oluşmaktadır. Kuramsal çerçeve iş-aile çatışması, iş stresi, yaşam kalitesi, otel işletmeleri ve mutfak çalışanları olmak üzere beş alt başlıkta açıklama yapılmaktadır. İlgili araştırmalar bölümünde ise, turizm sektöründe çalışan bireyler üzerine yapılan iş-aile çatışması, iş stresi ve yaşam kalitesi çalışmaları ile ilgili araştırmalara yer verilmiştir. Üçüncü bölümde mutfak çalışanlarının iş-aile çatışma düzeyleri, iş stresi düzeyleri ve yaşam kalite düzeyleri ve bunlara etki eden faktörler tespit edilmiştir. Ayrıca iş-aile çatışması, iş stresi ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin varlığı araştırılmış ve değerlendirilmiştir. Dördüncü bölümde araştırmanın bulgularına, son bölümde ise araştırmanın sonuçlarına ve önerilerine yer verilmiştir.

Conflictions in work-family, work stress and quality of life levels of culinary personnel are crucial in terms of the guests getting services in hotels. The responsibility and the role of the chefs have a great importance in presenting the culture of the country, turning the services into unique experience, providing regular visits to the target country, supplying continuous training opportunities for the culinary workers. Therefore, workers who are experienced and skilled, have enough know-how of the job as well as having no work-family conflict, not easily exposed to work stress and having high quality of life levels are needed in hotel businesses. In the study, there has been a research in order to specify the relationship between the work-family conflicts, work stress and the quality of life of the culinary workers and to specify their effect on work-family conflict and work stress. Survey technique has been used in the research. The obtained data has been subjected to statistical analysis. First it has been studied to determine that the work-family conflict level, work stress level and quality of life level of the culinary workers and what their socio-demographic characteristics are. It has been determined that the kitchen workers’ level of work-family conflict and the level of work stress are low and the level of quality of life is high. While there is a positive and significant relationship between work-family conflict and work stress, there is a negative relationship between work-family conflict, work stress and quality of life.The study consists of five main sections. The first part under the introduction title, the study’s drawbacks, goals, importance, assumptions, boundaries and terms are stated. The second part comprises of theoretical framework and relevant studies. Theoretical framework explains the work-family conflict, work stress, quality of life, hotel businesses and the culinary workers under five subtitles. And in the relevant research part, the studies on work-family conflict, work stress and quality of life of the people working for tourism sector have been stated. In the third part, the level of work-family conflict, level of work stress and quality of life level of the kitchen workers and the factors effecting them have been determined. Besides, the reality of relationship between work-family conflict, work stress and quality of life have been both investigated and considered. In the fourth part, the findings of the research, and in the last part, the results and suggestions of the research are presented.