Kamu işletmelerinde özelleştirmenin etkinlik ve verimlilik açısından değerlendirilmesi: Türk Telekom örneği

Abstract

Devlete ait bir yer veya işletmenin sahiplik ya da işletme hakkının özel girişimcilere devri anlamına gelen özelleştirme, 1960'lı yıllarda dünyada uygulanmaya başlanmıştır. 1980'li yıllardan sonrada ise yaygın bir hale gelmiştir. Yaygın hale gelmesinde kamu işletmelerinin birçoğunun zamanla teknolojik gelişmeleri takip edemez hale gelmesi, aynı zamanda da özel sektörün kamu sektörüne oranla daha fazla gelişme göstermesi etken olmuştur. Bu süreçte devlet anlayışında (ekonomik, siyasal, sosyal) meydana gelen değişim, kamu işletmelerinin bir yük olarak görülmesine, özelleştirmenin tercih edilmesine sebep olmuş, bu da birçok ülkede özelleştirmeyi yaygınlaştırmıştır. Birçok ülke gibi Türkiye'de de özelleştirme zaman ile yaygınlaşmış, birçok kamu işletmesi için özelleştirme kararı verilmiştir. Özelleştirilen işletmelerden birisi de Türk Telekom olmuştur. Bu çalışma da, bir kamu işletmesi olan Türk Telekom'un özelleştirme öncesi ve sonrası durumu etkinlik ve verimlilik açısından incelenerek, ne yapıldığı ve ne yapılması gerektiği ortaya konulmuştur.

Privatization which means transferring the right of ownership and operation that the state owned enterprises to private enterprenevrs, began to be practiced in 1960's and became widespread in 1980's. The reasons why it became widespread are that most of the public enterprises couldn't follow the technological developments in time, and as well private sector advanced more than public sector. Within that period the chance of state affairs( economical, political, social) caused the public enterprises seen as a burden and it also caused the privatization to be preferred. So, this popularized the privatization in many countries. Like many other countries, in Turkey, the privatization became widespread over time. It was decided to be privatized for many public enterprises. One of the privatized enterprise is Turkish Telecom. In this study, the public enterprise Turkish Telecom's pre and post state after privatization is observed in terms of effectiveness and effeciency besides what have done and what should have done is revealed.