Türkiye vergi sistemi ile Afganistan vergi sisteminin karşılaştırılması

Abstract

Vergi tarihsel süreç içerisinde kavram ve anlam olarak çeşitli evrelerden geçmiş bir olgudur. Mali, iktisadi, politik, sosyal, hukuki hatta ahlaki yönleri ile kurumsallaşmış sağlam bir düşünce sistemine kavuşmuş bir kavramdır. Ülkelerin ekonomik ve sosyal yapıları ile ilişki içerisinde bulunan vergi sistemleri söz konusu ekonomik ve sosyal amaçlarını gerçekleştirmek için vergiyi birer mali araç olarak kullanmışlardır. Afgan Vergi Sisteminde vergi kanunu ilk olarak 1965'te yürürlüğe girmiştir. Kanun 2004 yılında önemli oranda değiştirilmiş ve 2005 yılında son halini almıştır. Gelir Vergisi Kanunu hükümleri uyarınca, Afganistan sınırları içerisinde tüm gerçek kişileri, limitet şirketlerin ve diğer yasal kurum ve kuruluşların bir mali yıl içerisinde elde ettiği gelirler bu kanuna tabidir. Türk Vergi Sistemi Cumhuriyetin ilk yarısında genellikle Latin (Fransa) ekolün etkisinde kalmıştır. 1950 yılından sonra bu ekolden ayırılarak "gelir" ve "beyana" dayalı çağdaş bir vergi sistemi benimsenmiştir. Ayrıca Türk Vergi Sistemi üzerinde değişen siyasi rejimlerin vergi politikalarının etkisinden söz etmek mümkündür. Türk Vergi Sistemi ve Afgan Vergi Sistemi teorik olarak aynı yapıda olsa da uygulama ve pratikte farklılıklar görülmektedir. Türk Vergi Sistemi ve Afgan Vergi Sisteminin bu kapsamda benzer ve farklı pek çok yönü bulunduğu görülmektedir. Bu benzerlik ve farklılıkların karşılaştırılması tezin ana tartışma konusudur.

Tax has been transformed from various phases by meaning and expression within the historical time and many different descriptions about it has been defined. As well it has been formed by various factors historically. The people have used the tax systems which are in relevant with the economic and social structures of countries for realize their aforementioned purposes as financial intermediaries. The tax system in Afghanistan was primarily entered into force in 1965. The law was changed widely in 2004 and took its final form in 2005. Revenue Law is the acquired income of all people, companies and other legal institutions and organizations in a financial year. Moreover it can mentioned about the effects of the tax policies of political regimes changed on Turkish Tax System (TTS). Hereby, even if the Turkish and Afghani Tax Systems have the same structures theoretically, but differences can be seen in practice. It can be found many similar and different aspects of Turkish and Afghani Tax Systems within this scope. The main contention of this thesis is the comparison of these similarities and differences.