İlköğretim 8. sınıf fen ve teknoloji dersi hücre bölünmesi ve kalıtım ünitesi etkinliklerinin öğrencilerin bilimin doğasına ilişkin görüşlerine etkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı; sekizinci sınıf “Hücre Bölünmesi ve Kalıtım” ünitesi konularına bağlı olarak bilimin doğası ve özelliklerini ortaokul öğrencilerine kazandıracak etkinlikler tasarlamaktır. Yapılan araştırmalarda alanyazında konu alanıyla bütünleşmiş bilimin doğası etkinliklerinin bilimin doğası görüşlerine etkisini araştıran çalışmaların sayısının oldukça az olduğu görülmüş ve bu konudaki açık kapatılmak istenmiştir. Çalışmada ön test ve son test halinde bilimin doğası üzerine görüşler anketi (Views of Nature of Science Questionnaire-Form E), bilimin doğasına yönelik açık uçlu mülakatlar, fene yönelik tutum ölçeği, başarı testi uygulanmıştır. Hücre Bölünmesi ve Kalıtım ünitesiyle ilgili öncelikle konu kazanımlarına uygun dokuz özgün etkinlik tasarlanmıştır. Tasarlanan etkinliklerin 2012-2013 eğitim öğretim yılında doksan öğrenciyle pilot çalışması yapılmıştır. Alınan dönütler doğrultusunda çalışma 2013-2014 eğitim-öğretim yılı birinci döneminde Millli Eğitim Bakanlığı’na bağlı bir ortaokulda öğrenim gören elli dört sekizinci sınıf öğrencisiyle gerçekleştirilmiştir. Bilimin doğası üzerine görüşler anketi yedi tane açık uçlu sorudan oluşmaktadır. Anket her iki gruba da ön test ve son test olarak uygulanmış ve analizleri üçlü kategorizasyon ile yapılmıştır. Öğretim etkinliklerinden önce belirlenen bilimin doğası profilleri ile uygulamadan sonraki profilleri karşılaştırılarak, uygulanan etkinliklerin etkisi araştırılmıştır. Araştırma sonucunda bilimin doğasının kesin olmayan doğası, deneye dayalı doğası, öznel doğası, gözlem ve çıkarım arasındaki fark ve yaratıcılık ve hayal gücüne dayalı doğasında deney grubu lehine farklılık bulunmuştur. İleride yapılacak çalışmalarda bilimin doğasının öğretilmesine yönelik farklı kazanımlar için uyarlanmış etkinlikler tasarlanmasının alanyazına önemli katkılarda bulunacağı düşünülmektedir.

The purpose of this study is to design activities about the characteristics of the nature of science for middle school students according to the direct-reflective and historical approach depending on the subject on 8th grade "Cell Division and Inheritance" unit. The result of the recent research indicates that there is quite little studies about the effects of nature of science activities on nature of science and it is aimed to make up for the deficiency on this issue. In this study, achievement test, the nature of science for the open-ended interviews, science-oriented attitude scale, Science on the Nature of Opinion Survey (Views of Nature of Science Questionnaire) (VNOS-E) in the form of pre-test and post-test have been applied. 9 original activities have been designed about cell division and inheritance unit primarily related to the functions. In 2012-2013 academic year designed activities have been conducted as a pilot study by 90 students. In the first term of 2013-2014 academic year with the result of the feedback the study have been applied to 54 8th grade students of a middle school depending on the Ministry of Education. The Survey on Opinions of Science Nature consists of seven open-ended question. The Survey has been applied to both groups as pre-test and post-test and its analysis has been divided into three categories. The effect of the applied activity has been investigated by comparing the nature of science teaching efficiency previously determined profiles and the profiles after the application. As a result of the imprecise nature of science nature, subjective nature, based on creativity and imagination inherent differences have been found in favor of the experimental group. In the future studies it is aimed that teaching the nature of science activities adapted for different functions of the design is expected to significantly contribute to the literature.