Ortaöğretim öğrencilerinin çevreye yönelik tutumlarının bazı demografik değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı ortaöğretim öğrencilerinin çevreye yönelik tutumlarının belirlenmesidir. Ayrıca öğrencilerin sahip oldukları bu tutumlar ile öğrenim gördükleri sınıf ve bölümler arasındaki ilişki hakkında bilgi edinmek ve ülkemizde çevre eğitiminin verimliliği ve etkililiği hakkında genel bir değerlendirme yapmak araştırmanın amaçları arasındadır. Demografik açıdan ise cinsiyet ve ailelerin öğrenim durumu ile öğrencilerin çevreye yönelik tutumları arasında ilişki olup olmadığının da belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemini 2012-2013 öğretim yılında Balıkesir Albay Cafer Tayyar-Nuran Oğuz Anadolu Lisesi 9, 10, 11 ve 12. sınıflarında öğrenim gören 185 kız ve 145 erkekten oluşan toplam 330 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak 4'lü likert tipindeki Çevreye Yönelik Tutum Ölçeği kullanılmıştır. 35 maddeden oluşan Çevreye Yönelik Tutum Ölçeği; "Çevresel farkındalık" (15 madde), "Yeniden kazanıma ilişkin tutum" (8 madde), "Geri dönüşüme ilişkin tutum" (5 madde) ve "Çevresel bilinç ve davranış" (7 madde) olmak üzere 4 alt ölçekten oluşmaktadır. Ölçeğin cevap seçenekleri; 1'den (Kesinlikle katılmıyorum) 4'e (Kesinlikle katılıyorum) kadar derecelendirilmiş olup, olumsuz olan ifadeler ters çevrilerek kodlanmıştır. Uygulama sonucunda elde edilen veriler SPSS 17.00 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Aday öğretmenlerin çevreye yönelik tutumlarının araştırmanın bağımsız değişkenleri açısından anlamlı bir farklılık gösterip göstermediği iki değişkenli özellikler için t-testi, ikiden fazla olan özellikler için ise ANOVA testi kullanılarak araştırılmıştır. Elde edilen bulgulara göre Çevreye Yönelik Tutum Ölçeği ile elde edilen verilerin analizi dikkate alındığında, öğrencilerin çevreye yönelik tutumlarının cinsiyet, sınıf ve anne-baba eğitim durumu değişkenleri açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark gösterdiği, bölüm değişkeni açısından ise fark göstermediği saptanmıştır.

Studying individuals and students' attitudes towards environment and factors affecting students to be responsible individuals towards their environment may provide help towards the solution of environmental problems. In this study, it is aimed to evaluate environmental attitudes of high school students in terms of some variables. The sample of the study consist of 330 participants of whom 145 are male and 185 are female having studied in Balıkesir Albay Cafer Tayyar-Nuran Oğuz High School in 2012-2013. In the study, as a means of data collection, Environmental Attitude Scale (EAS) and the personal information form have been used. The EAS which consists of 35 items is composed of 4 subscales as "Environmental awareness" (15 items), "Attitude toward recycling" (8 items), "Attitude toward recycle" (5 items) and "Environmental consciousness and behavior" (7 items). The answer key of the sample was scaled from 1 (totally disagree) to 4 (totally agree) and the negative statements was marked reversely. The data obtained as a result of the application was analyzed by the SPSS 17.00. In the statistical analysis of the data, analysis of variance (ANOVA) and t-Test were used to determine the effect of the independent variable on the dependent variable. According to the findings, considering the analysis of the EAS, statistically a considerable difference was reached between the subscales of the EAS and the gender, grade and parent education level variables. However, a considerable difference was not found between the department of students and some subscales of the EAS.