İşletmelerde sahiplik yapısının karlılık ve sermaye yapısı üzerine etkileri : Borsa İstanbul'da ampirik bir uygulama

Abstract

Sahiplik kavramı, boyut ve kapsam değiştirerek günümüzde çok farklı yapılar haline gelmiştir. Bu değişimlerin neticesinde işletmelerin sahiplik yapısı da, içinde bulunduğu zaman ve ekonomik koşullar açısından değişim göstermiştir. İşletmelerin sermaye yapısı oranı, sahiplik yapısına bağlı olarak farklılık gösteren bir rasyo olması nedeniyle, ilgi çekici konulardan biridir. Ayrıca, işletmeler için en uygun sermaye yapısının oluşturulması finans biliminin en önemli mevzularındandır. Sahiplik yapısının, işletmelerin finansal durumlarına etkileri ile ilgili literatürde birçok çalışma bulunmakla birlikte, değişken bir kavram olması nedeniyle yeni araştırmaların yapılması literatür zenginliği açısından önemlidir. Bu amaç doğrultusunda yapılan bu çalışmada, işletmelerin sahiplik yapısı ve etkileri finansal boyutu ile ele alınmıştır. İşletmelerin sahiplik yapıları çerçevesinde; sahiplik yoğunlaşması, aile işletmesi, yabancı ortağın payı, holdinge veya bir gruba bağlı olup olmamasının, sermaye yapısı ve karlılık üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Ayrıca sermaye yapısının; sahiplik yoğunlaşması, karlılık ve duran varlıklar ile olan etkileşimleri de incelenmiştir. Uygulamada, Borsa İstanbul'da (BİST) faaliyet gösteren 133 işletmenin sahiplik yapıları ve 2010 ile 2013 yılları arasındaki finansal verileri kullanılmıştır. Uygulama kapsamında, 8 adet hipotez belirlenmiş olup belirlenen hipotezler SPSS programının 20.0 versiyonunda, ANOVA ve Regresyon Analizi ile test edilmiştir. Hipotez testleri sonucunda, işletmelerin sahiplik yapısının sermaye yapısı üzerinde etkili olduğu, karlılık üzerinde ise etkisinin olmadığı belirlenmiştir.

The concept of ownership, changing the size and cross-section has become very different structures nowadays. Ownership structure companies' are changing according to the time and economic conditions. Capital structure rate of enterprises, which differentiates ratio depend on the ownership structure, is one of the interesting issues. Also creating the most suitable optimal capital structure is one of the most important subject of financial science. Although there are many studies in the literature about the effects of ownership structure of companies' financial situations, it is important to perform new researches for the richness of literature because of the variable concepts. For this purpose the generated in study, ownership structure of businesses and it's effects were dealt with financial dimension in this study. Within the framework of the ownership structure of the companies; concentration of ownership, family business, the share of the foreign partner, the holding company or group, if the business is depend on holding or not, the capital structure and its impact on profitability were examined. Also capital structure's; ownership of concentration, profitability and interactions with tangible assets were also investigated. Under this practice, the financial datas between 2010 with 2013 years and ownership structure of 133 enterprises operating in Exchange Istanbul (BIST) were examined. Under the application 8 hypotheses are defined and the defined hypotheses are tested in version 20.0 of SPSS programme with Anova and regression analysis. As a result of hypothesis tested, it was concluded that the variable of busineses' ownership structure have effect on the capital structure, but no effects on profitability.