Ayvalık Adaları Tabiat Parkı'nda doğal ortam-insan ilişkileri

Abstract

Bu çalışmada ülkemizde Milli Park ve benzeri statüdeki koruma alanlarından birisi olan Ayvalık Adaları Tabiat Parkı'ında doğal ortaminsan ilişkileri ele alınmaktadır. Kuzey Ege'de Alibey Adası'nın bir kısmı hariç Ayvalık'a bağlı 22 adanın 19'unu kapsayan Tabiat Parkı 17.950 ha'lık alanı ile 21.04.1995 tarih ve 6717 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile koruma altına alınmıştır. Çalışma; koruma altına alınan bu sahanın öncesinde ve sonrasındaki bu koruma ve kullanma dengesinin nasıl olması gerektiği konusuna yeni bir yaklaşım getirme amacındadır. Tabiat Parkı alanı çevresi ile birlikte değerlendirildiğinde; sahip olduğu kültürel ve tarihi eserler nedeni ile tarih turizmi, geleneksel yapı biçimi ve tarzını devam ettiren hızlı ve çirkin yapılaşmadan en az etkilenen bölgelerden biri olması sebebiyle kültürel turizmi, sahip olduğu koylar ve kumsallar nedeni ile deniz turizmi, zengin biyolojik yapısı nedeni ile dalgıçlık, adaları ile bütünlenen körfezin sahip olduğu eşsiz doğal güzellikleri ile tekne turu ve il bazında yakın yerleşim birimlerinden gelecek ziyaretçilerin yüksek talebi ile günübirlik kullanım gibi alternatif etkinliklerin yapılması için uygun olanaklara sahiptir. Tabiat Parkı alanında korumakullanma dengesinin sürdürülebilir olması, başta Tabiat Parkı sınırının doğal sınırlara göre yeniden tanımlanmasına bağlıdır. Ayvalık Adaları'nın tamamının koruma alanı sınırları içine dahil edilmesi, yapısal gelişmelerin olumsuz etkilerinin en aza indirilmesinde büyük rolü olacaktır. Tabiat Parkı alanı içerisinde olumsuz etkiye neden olan ve ekosistem bozulmalarına yol açan faaliyetler (tarımsal faaliyetlerden kaynaklanan kirlilik, yer altı suyunun aşırı kullanımı, kaçak balık avcılığı, düzensiz turizm faaliyetleri, kanalizasyonların akarsuya ve denize deşarjı, çöp dökümü, adalara kontrolsüz hayvan bırakılması ve sulak alanların kurutulması sürdürülebilir kullanımı tehdit eden önemli unsurlardır. Koruma alanına sınır oluşturan yerleşim birimlerinde görülen yapılaşma biçimi ve eğilimi koruma alanını ciddi olarak tehdit etmeye başlamıştır. Bu nedenle kaynak değerlerinin korunarak, her türlü uygulamanın sorunsuz ya da daha az sorunlu gerçekleştirilebilmesi için alan sınırlarının genişletilerek koruma statüsünün Milli Park olarak değiştirilmesi yararlı olacaktır.

In the study, the relationships between natural environment and human in the Ayvalık Islands National Park area. The 19 of 22 islands named Alibey Islands in the northwestern part of The Aegean Sea cover an area of 17950 ha, and it is accepted one of the national park of Turkey with the decision of 6717 of the Ministerial Council of Turkey Republic on 21 4 1995. Our aim in this study is to compare the land use system and utilization of the area after it has to have become the national park and before. The park area has many touristic, cultural and natural properties, potentials such as historical tourism, natural beauty, beaches and bays, traditional houses reflecting cultural heritage, biological diversity, sea tourism, diving, and settlement types, daily tourism and so on. One of the main problems is to establish of the natural boundary. In other words, natural boundary doesn't reflect the actual natural park area. For that reason in the some areas of the natural park were occupied by the settlements, especially summer houses. The other problems are over utilization of ground water, illegal fishery, unorganized tourism activities, discharge of polluted water into sea, grazing, solid wastes, drying up the swamps etc. These events create important environmental problems preventing sustainable development of the park area. In order to solve these problems the park area should be enlargement according to ecological and environmental criteria. Administer organization could be reorganized in accordance with the parking stateowned principles.