Türkiye'de iktisadi büyümenin kaynakları

Abstract

Bu çalışmada öncelikle iktisadi büyüme teorileri, iktisadi büyümeye yön verdiği düşünülen faktörlerin büyüme üzerindeki etkileri ve Türkiye'de iktisadi büyümenin tarihsel gelişimi incelenmiştir. Ardından bunların ışığında Türkiye'de iktisadi büyümede hangi faktörlerin etkili olduğu, ampirik metodla ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu vesileyle iktisadi büyümeye yön veren değişkenlerin birbirleriyle olan ilişkileri de analiz edilmeye çalışılmıştır. Ampirik bölümde, 1960-2009 yıllık verileri kapsayan 1 adet bağımlı, 16 adet bağımsız değişken kullanılmıştır. Çalışmada, birim kök testleri (ADF, P-P, KPSS testleri), Granger nedensellik testi, Toda Yamamoto (M-WALD) nedensellik testi, Chow ve Zivot-Andrews Kırılma Testleri, Eş bütünleşme testi, ARDL testleri ve Adımsal Regresyon testleri yapılmıştır. Bulgular şunlardır: a) İktisadi büyüme teorileri birbirlerinin alternatifi olmaktan ziyade, birbirlerinin tamamlayıcısıdır. b) Türkiye'de büyüme üzerinde birçok değişken etkili olmakla birlikte, kamu ile ilgili değişkenlerin etkisi daha belirgindir. c) Türkiye'de büyümenin mekanizması arz yönlü olmaktan çok, talep yönlüdür. d) Türkiye'de büyüme içsel büyüme modellerinden çok, dışsal büyüme modellerine daha uygun bir karakter göstermektedir. e) İktisadi büyümeye nelerin etki ettiğinin incelenmesi, ekonomideki çeşitli değişkenlerin birbirleriyle olan ilişkilerini anlamada başlıbaşına bir araç olabilmektedir. Bunun örnekleri "Sonuç" bölümünde verilmiştir.

In this study primarily, theories of economic growth, effects of the factors that are thought to impact on economic growth and the historical development of economic growth in Turkey are examined. Then, based on this information, it is tried to be revealed with the empirical method which variables are effective in economic growth in Turkey. Thereby it is tried to be analyzed the relationships between the variables that shape economic growth. In the emprical section 1 dependent and 16 independent variables are used. In this thesis study, covered data start from 1960 to 2009 that includes provided on annual basis, the methods are used Unit Root tests (ADF, P-P, KPSS), Granger causality test, Toda Yamamoto (M-WALD) causality test, Chow and Zivot-Andrews tests, ARDL test and Co-Integration analysis and short and long term growth relations are revealed and possible economic growth policies are discussed in the light of the findings revealing the determiners of the economic growth of Turkey. Results are as follows: a) Theories of economic growth are complements of each other rather than being alternatives of each other. b) There are many variables that are effective on the growth in Turkey, however the effects related to public are more prominent. c) The mechanism of growth in Turkey is demeand-side rather than being supply-side. d) Growth in Turkey has a characteristics that is suitable for exogenous growth models rather than endogenous growth models. e) Examination what affects the economic growth, is able to be an instrument to understand the relationships of various variables in economics. Examples of this are given in "Results" Section.