Güçlendirici lider davranışları ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkinin sosyal mübadele kuramından hareketle incelenmesi
Abstract
Problem Durumu: Son 20 yıldır akademisyenler örgütsel vatandaşlık davranışının
belirleyicileri ve sonuçlarını araştırmaktadır. Bu kapsamda, iş tatmini, örgütsel bağlılık, liderlik vb.
değişkenlerin örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkileri incelenmiştir. Buna rağmen, bu alanda
güçlendirme ve örgütsel vatandaşlık davranışı ilişkisini inceleyen kuramsal ve görgül çalışmaların
çok sınırlı olduğu söylenebilir.
Araştırmanın Amacı: Bu çalışmanın amacı, Sosyal Mübadele Kuramından yararlanarak
güçlendirici lider davranışlarının örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkilerini incelemektir.
Yöntem: Çalışma ile ilgili veriler, Antalya Bölgesi’ndeki 280 otel işgöreninden oluşan bir
örneklemden anket aracılığıyla elde edilmiştir. Verilerin analizinde, tanımlayıcı istatistikler,
korelasyon ve regresyon analizleri ve bağımsız-örneklem t testi kullanılmıştır.
Bulgular ve Sonuç: Güçlendirici lider davranışları genel olarak, örgütsel vatandaşlık davranışı
ve boyutlarını etkilemektedir. Bu noktada, güçlendirici lider davranışlarının örgütsel vatandaşlık
davranışının önemli belirleyicilerinden biri olduğu söylenebilir. Ayrıca, medeni durum ve cinsiyet
örgütsel vatandaşlık davranışını etkileyen önemli değişkenlerdir. Buradan, evli işgörenlerin ve
kadınların daha fazla örgütsel vatandaşlık davranışı gösterdikleri anlaşılmaktadır.
Öneriler: Güçlendirici lider davranışları, işgörenlerin anlam, öz yeterlilik, hür irade ve etki ile
ilgili algılamalarını değiştirme konusunda otel yöneticilerine yararlı olacaktır. Problem Statement: The scholars have been inquiring into consequences and antecedents of
OCB for the last twenty years. In this context the effects of job satisfaction, organizational
commitment, leaderships and such variables on the OCB have been investigated. However, it can be
said that theoretical and empirical research on the relationship between empowerment and OCB is
very limited in that field.
Resarch Aims: The aim of this study was to examine the effects of empowering leader
behaviors on the organizational citizenship behavior by taking a reference of social exchange theory.
Method: Data for the study were obtained from 280 hotel employees in Antalya through
questionnaires. Descriptive statistics, correlation and regression analysis and independent samples t
test were used to analyze the data.
Findings and Results: Empowering leader behaviors generally have a positive effect on
organizational citizenship behavior. At this point, it can be said that empowering leader behaviors are
one of the antecedents of organizational citizenship behavior. Also, marital status and gender are
important variables that influence organizational citizenship behavior. Thus it can be understood that
married workers and females exhibit more organizational citizenship behavior. Proposals: Empowering leader behaviors will be useful for hotel managers in changing of
workers’s perceptions about meaning, competence, self-determination and impact.