İmaja dayalı sosyal medya kullanımının tatil tercihine etkisinde gösterişçi tüketim ve statü tüketiminin rolü: Kuşaklararası farklılıklar üzerine bir araştırma

Abstract

İçinde bulunduğumuz teknoloji çağında sosyal medya platformları, tatil tercihlerinde önemli rol oynayan bir unsur haline gelmiştir. Bu konuda yapılan çalışmalara genel olarak göz atıldığında seyahat ve tatil karar sürecinde internet ve sosyal medyanın bilgi toplama, alternatiflerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi gibi aşamalarda en sık başvurulan platformlar olduğu, ayrıca tatil esnasında ya da sonrasında deneyimlerin paylaşıldığı mecralar olarak değerlendirilmektedir. Sosyal medya platformlarının bu denli hayatımızda yer edinmesiyle birlikte imaj oluşturma, var olan imajı pekiştirme gibi amaçlarla da kullanıldığı ve bu kullanımın her geçen gün arttığı görülmektedir. Öyle ki artık sadece bilgi toplamak adına sosyal medya platformlarına yönelmek yanı sıra başkalarına farklı, özel, otantik, benzersiz, statü simgeleri barındıran deneyimler hakkında bilgi vermek için kullanıldığı görülmektedir. Dolayısıyla bu eylemler neticesinde olumlu bir imaja sahip olma, statü ve prestij kazanma gibi niyetlerle sosyal medya kullanımı giderek artmaktadır. Bu yaklaşımdan hareketle, imaja dayalı sosyal medya kullanımının tatil tercihlerine etkisi ve bu etkide gösterişçi tüketim ve statü tüketiminin rolü ortaya çıkarılmak istenmiştir. Ayrıca bu ilişkide kuşak farklılıklarının rolü de konuya dahil edilerek farklı kuşak bireyleriyle karşılaştırmalar yapılmıştır. İmaja dayalı sosyal medya kullanımının tatil tercihine etkisinde gösterişçi tüketim ve statü tüketiminin rolü ve kuşaklararası farkları ortaya koymaya çalışan bu çalışma kapsamında toplam 1784 anket verisi elde edilmiş ancak araştırmanın amacına hizmet eden 991 veri üzerinden analizler gerçekleşmiştir. Yapılan analizler neticesinde elde edilen bulgular incelendiğinde, kuşakların imaja dayalı sosyal medya kullanımı ve tatil tercihleri arasında anlamlı farklılıklar olduğu, özellikle Y ve Z kuşağı bireylerinin imaja dayalı sosyal medya kullanımlarının tatil tercihine etkisinde gösterişçi tüketim ve statü tüketimi eğilimlerinin anlamlılık düzeyinde aracılık etkisine sahip olduğu ortaya çıkmıştır. Elde edilen bulgular neticesinde elde edilen sonuçlar ve X, Y ve Z kuşakları üzerine geliştirilen öneriler sunulmuştur.

In this age of technology, social media platforms have become an important element in holiday preferences. When we look at the studies on this subject in general, it is seen that the internet and social media are the most frequently used platforms in the travel and holiday decision-making process, such as gathering information, determining and evaluating alternatives, and also as channels where experiences are shared during or after the holiday. As social media platforms become more prevalent in our lives, it is seen that they are used for purposes such as creating an image and reinforcing the existing image, and this use is increasing day by day. So that it is now seen that social media platforms are used not only to collect information, but also to inform others about different, special, authentic, unique experiences that contain status symbols. Therefore, as a result of these actions, the use of social media is increasing with intentions such as having a positive image and gaining status and prestige. Based on this approach, it was aimed to reveal the effect of image-based social media use on holiday preferences and the role of conspicuous consumption and status consumption in this effect. In addition, the role of generation differences in this relationship was included in the subject and comparisons were made with individuals of different generations. Within the scope of this study, which tries to reveal the role of conspicuous consumption and status consumption and intergenerational differences in the effect of image-based social media use on holiday preference, a total of 1784 survey data were obtained, but analyzes were carried out on 991 data that served the purpose of the research. When the findings obtained as a result of the analyzes were examined, it was revealed that there were significant differences between the image-based social media usage and holiday preferences of the generations, and that conspicuous consumption and status consumption tendencies had a mediating effect at the significance level, especially in the effect of image-based social media usage of Generation Y and Z individuals on holiday preferences. As a result of the findings, the results that obtained and the recommendations developed for the X, Y and Z generations are presented.