Koyun süt yemlerine organik ve inorganik mineral madde katılmasının kolostrum kalitesi ve kuzu bağışıklık sistemi üzerine etkisi

Abstract

Bu çalışma, gebe koyun rasyonlarına organik ve inorganik formda katılan mangan, demir, bakır, çinko ve selenyum içeren mineral katkılarının kolostrum kalitesi ile kuzularda bağışıklık üzerine etkilerini tespit etmek üzere yapılmıştır. Araştırmanın hayvan materyalini Kıvırcık X Karacabey Merinosu F1 melezi toplam 36 baş gebe koyun ve bu koyunlardan doğan kuzular oluşturmuştur. Koyunlar deneme başında ultrason muayenesiyle gebeliği kontrol edilmiş, tartılıp kanları alındıktan sonra her birinde 12 baş koyun olan biri kontrol ikisi deneme olmak üzere 3 gruba rastgele ayrılıp, bireysel besleme padoklarına yerleştirilmiştir. Denemenin yem materyalini ise buğday samanı ile pelet formda %19 ham protein içeren koyun süt yemi oluşturmuştur. Deneme gruplarını ise koyun süt yemine hiçbir katkı yapılmayan grup kontrol, kontrol grubu rasyonuna inorganik formda Mangan, Demir, Bakır, Çinko ve Selenyum içeren premiksten 5 g/gün/baş katılan grup Grup I; yine kontrol grubu rasyonuna organik formda aynı mineralleri içeren premiksten 5g/gün/baş katılan grup Grup II'yi oluşturmuştur. Araştırmadaki koyunların deneme başı canlı ağırlık ortalamaları Kontrol, Grup I ve Grup II'de sırasıyla 49.73, 49.28 ve 49.58 kg, doğumdan hemen sonra ise aynı sıraya göre 46.12, 46.66 ve 44.77 kg olarak tespit edilmiştir (p>0.05). Deneme gruplarında kuzuların doğum ağırlık aynı sıraya göre ortalama 4440.38, 4566.15 ve 4000.3 g olarak belirlenmiş; Grup II'de kuzularının diğer gruplara göre daha düşük canlı ağırlık değerine sahip olduğu belirlenmiştir (p<0.05). Denemenin 28. gününde kuzuların canlı ağırlık ortalamaları ise aynı sıraya göre 10087.69, 10866.92 ve 10763.46 g olarak tespit edilmiştir (p>0.05). Araştırmada kolostrum IgG değerleri aynı sırayla 75.84, 84.03 ve 84.93 mg/mL olarak saptanmıştır (p>0.05). Deneme gruplarında kuzuların 2. gün kan serum IgG ortalamaları sırasıyla 38.38, 37.89 ve 37.47 mg/mL; 28. gün ortalamaları ise 28.88, 27.86 ve 29.53 mg/mL olarak bulunmuş ve gruplar arası farklılıklar önemsiz olmuştur (p>0.05). Deneme başında koyunların kan serum mineral düzeyleri bakımından farklılık bulunmazken doğumdan hemen sonra alınan kan serum örneklerinde Se ortalaması aynı sırayla 165.2, 257.8 ve 182.5 ppb olarak tespit edilmiş; Kontrol grubunun Se düzeyi diğer iki gruptan daha düşük bulunmuştur (p<0.05). Kuzulardan doğum sonrası alınan kan serum örneklerinde Grup I ve Grup II'nin Zn ve Se düzeyleri Kontrol grubuna göre daha yüksek bulunmuştur (p<0.05). Sonuç olarak; gebe koyun rasyonlarına organik ve inorganik formda katılan iz minerallerin kuzuların doğum ağırlığı ile 28. gün canlı ağırlıkları üzerine belirgin etkisi olmamıştır. Bağışıklığın belirlenmesinde değerlendirilen IgG değerleri benzer bulunurken, yeni doğan kuzuların kan serum örneklerinde Zn ve Se düzeyleri Kontrol grubuna göre daha yüksek bulunmuştur (p<0.05).

This study was conducted to determine the effects of mineral supplements containing manganese, iron, copper, zinc and selenium added to pregnant sheep diets in organic and inorganic forms on colostrum quality and immunity of lambs. Animal material of the study consisted of a total of 36 pregnant sheep of Kıvırcık X Karacabey Merino F1 hybrid and the lambs born from these sheep. They were weighed and their blood was taken, they were randomly divided into 3 groups, each containing 12 ewes, one control and two experimental, and placed in individual feeding paddocks. Feed material of the experiment consisted of wheat straw and sheep pellet feed containing 19% crude protein. Trial groups are Control group is which no additive added in sheep pellet feed, Trial I has 5 g/day/head of the premix containing Manganese, Iron, Copper, Zinc and Selenium at inorganic form which is added to top of control groups diet. Trial II has 5 g/day/head of the premix containing same minerals at organic form which is added to top of control groups diet. Control, Trial I and Trial II groups average birth weight of the lambs was determined as 4440.38, 4566.15 and 4000.3 g in the same order, and it was observed that lambs of the Trial Group II had lower live weight values than the other groups (p<0.05). On the 28th day the live weight averages of the lambs were determined as 10087.69, 10866.92 and 10763.46 g, in the same order (p>0.05). While there was no difference in the blood serum mineral levels of the sheep at the beginning of the experiment, the Se average in the blood serum samples taken immediately after birth was determined as 165.2, 257.8 and 182.5 ppb, in the same order, and the Se level of the control group was found lower than the other two groups (p<0.05). In blood serum samples taken at birth, Zn and Se levels of Trial I and Trial II groups were found higher than the Control group (p<0.05). As a result; trace minerals added to pregnant ewe diets at organic and inorganic forms didn't have a significant effect on the birth weight and 28th day live weight of the lambs. While the IgG values evaluated in determining immunity were similar, Zn and Se levels in the blood serum samples of newborn lambs were found higher than the control group (p<0.05), and this information was considered remarkable.