HIIT ve kuvvet egzersizlerinin postmenopoz kadınlarda bazı fizyolojik özelliklere ve yaşam kalitesine etkisinin araştırılması
Künye
Deniz, Arzu Süsler. HIIT ve kuvvet egzersizlerinin postmenopoz kadınlarda bazı fizyolojik özelliklere ve yaşam kalitesine etkisinin araştırılması. Yayınlanmamış doktora tezi. Balıkesir Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2023.Özet
Araştırmamızın amacı, HIIT ve kuvvet egzersizlerinin postmenopoz kadınlarda bazı fizyolojik özelliklere ve yaşam kalitesine etkilerinin olup olmadığını tespit etmektir. Çalışmamıza 36 gönüllü postmenopoz dönemi kadın (egzersiz kuvvet grubu n=12 kişi, egzersiz HIIT grubu n=12 kişi, kontrol grubu n=12 kişi) dahil edilmiştir. Çalışmada sekiz hafta boyunca haftada üç gün 60 dakikalık egzersiz uygulanmıştır. Katılımcılara 'Gönüllü Bilgilendirilmiş Olur Formu' ve 'Kişisel Demografik Bilgi Formu (yaş, boy, vücut ağırlığı, sigara, alkol kullanımı, eğitim durumu)' doldurtulmuştur. Araştırma öncesi ve sonrası kontrol ve egzersiz gruplarına ön ve son testler uygulanmıştır. Bu testler; 'Fizyolojik Ölçüm Testleri (Esneklik testi, el kavrama kuvveti ölçümü, Sırt ve Bacak Kuvveti ölçümü, Beden kütle indeksi, vücut kemik kütlesi ve kas kütlesi ölçümleri)' uygulanmıştır. Menopoz dönemi semptomlarını değerlendirmek için "Menopoz Semptomları Değerlendirme Ölçeği (MSDÖ)" ölçeği kullanılmıştır. Menopoza özgü yaşam kalitelerini ölçmek için "Menopoza Özgü Yaşam Kalitesi Ölçeği" uygulatılmıştır. Araştırmaya katılan çalışanların tanımlayıcı özelliklerinin belirlenmiştir. Normallik testi sonucu verilerin normal dağılım gösterdiği tespit edilmiştir. Bağımsız gruplarda kategorik değişkenlerin oranları arasındaki farklar Ki-Kare ve Fisher exact testleri ile analiz edilmiştir. Üç bağımsız grup arasında niceliksel sürekli verilerin karşılaştırılmasında tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Grup içi ölçümlerin karşılaştırılmasında tekrarlı ölçümler Anova testi kullanılmıştır. Anlamlılık düzeyi p<0,05 olarak kabul edilmiştir. Bu çalışmanın sonucunda; fizyolojik ölçümler değerlendirildiğinde el kavrama kuvveti, BMI, esneklik, vücut ağırlığı, kas kütlesi, yağ kütlesinde kuvvet egzersiz grubunun daha fazla etki göstermiştir. Kuvvet ve HIIT egzersiz gruplarının kemik kütlesi, sırt kuvveti gelişiminde eşit düzeyde etkili olduğu bulunmuştur. Psikolojik açıdan değerlendirildiğinde; Menopoz Semptomları Değerlendirme Ölçeğinde HIIT egzersiz grubunun semptomların azalmasında daha etkili olduğu görülmüştür. Katılımcıların yaşam kalitelerini artırmada ise kuvvet egzersiz grubunun vazomotor ve seksüel semptomlar açısından daha etkili olduğu psikososyal ve fiziksel semptomlar açısından HIIT ve kuvvet egzersizleri gelişiminde eşit düzeyde etkili olduğu bulunmuştur. Bu sonuçlara göre; HIIT ve Kuvvet egzersizlerinin postmenopozal dönemdeki kadınların fizyolojik, psikolojik ve yaşam kalitelerine olumlu etkileri olduğu görülmektedir. The aim of our research is to determine whether speed and strength exercises have effects on some physiological characteristics and quality of life in postmenopausal women. 36 volunteer postmenopausal women (exercise strength group n=12 people, exercise HIIT group n=12 people, control group n=12 people) were included in our study. In the study, 60-minute of exercise was applied three days a week for eight weeks. Participants filled out the 'Voluntary Informed Consent Form' and 'Personal Demographic Information Form (age, height, body weight, cigarette alcohol use, education status)'. Pre- and post-tests were applied to the control and exercise groups before and after the study. These tests; 'Physiological Measurement Tests (Flexibility test, hand grip strength measurement, Back and Leg Strength measurement, Body mass index, body bone mass and muscle mass measurements)' were applied. "Menopausal Symptoms Assessment Scale (MSDS)" scale was used to evaluate menopausal symptoms. "Menopause-Specific Quality of Life Scale" was implemented to measure menopause-specific quality of life. The descriptive characteristics of the employees participating in the research were determined. As a result of the normality test, it was determined that the data showed a normal distribution. Differences between the proportions of categorical variables in independent groups were analyzed with Chi-square and Fisher's exact tests. One-way analysis of variance (ANOVA) was used to compare quantitative continuous data between three independent groups. The repeated measures Anova test was used to compare within-group measurements. The significance level was accepted as p<0.05. As a result of this study, when the physiological measurements were evaluated, the strength exercise group had a greater effect on hand strength, BMI, flexibility, body weight, muscle mass and fat mass. Strength and HIIT exercise groups were found to be equally effective in the development of bone mass and back strength. When evaluated from a psychological perspective; in the Menopausal Symptoms Assessment Scale, the HIIT exercise group was found to be more effective in reducing symptoms. In improving the quality of life of the participants, it was found that the strength exercise group was more effective in terms of vasomotor and sexual symptoms, and HIIT and strength exercises were equally effective in improving the psychosocial and physical symptoms. According to these results; HIIT and Strength exercises appear to have positive effects on the physiological, and quality of life of postmenopausal women.