Orhan Pamuk’un “Beyaz Kale” romanında kelime grupları

Abstract

Bu çalışma, kelime gruplarını, Orhan Pamuk’un romanlarından biri olan “Beyaz Kale” örnekleminde inceleyen metin merkezli bir çalışmadır. Çalışmada, örneklem olarak seçilmiş romanın 2022 baskısı esas alınmıştır. Çalışmanın amacı, romandan hareketle kelime gruplarının yapısını ve özelliklerini ortaya koymaktır. Çalışmada, daha detaylı bir inceleme yapabilmek adına konu, kelime grupları ile sınırlandırılmıştır. Leyla Karahan’ın “Türkçede Söz Dizimi” adlı çalışması, çerçeve olarak kabul edilmiştir. Bunun yanı sıra farklı kaynaklardan da yararlanılarak bir sınıflandırma oluşturulmuş ve romandan tespit edilen örnekler, söz konusu sınıflandırma içerisinde liste hâlinde sunulmuştur. Çalışma beş bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde araştırmanın problemi ve amacı açıklanmış, konunun Türk dilindeki önemine değinilmiş ve çalışmanın sınırlılıkları belirlenmiştir. İkinci bölümde, tezin kuramsal çerçevesi belirlenmeye çalışılmıştır ve kelime grupları üzerine yapılan araştırmalarda başvurulabilecek bazı kaynaklardan bahsedilmiştir. Üçüncü bölümde, araştırmanın yöntemi açıklanmıştır. Bilgi toplama kaynaklarından ve kaynakların işlenişinden bahsedilmiştir. Çalışmanın ana bölümü olan dördüncü bölümde ilk olarak Orhan Pamuk’un hayatına ve romancılığına yer verilmiştir. Orhan Pamuk’un eserleri tanıtılmıştır ve çalışmanın örneklemi olan “Beyaz Kale” romanı hakkında bilgi verilmiştir. Ardından kelime grupları, isim tamlamaları, sıfat tamlamaları, fiilimsi grupları, birleşik isim grubu, birleşik fiiller, ünlem grubu, unvan grubu, edat grubu, bağlama grubu, tekrar grubu, sayı grubu ve kısaltma grupları olmak üzere on dört başlık altında incelenmiş ve örneklemden tespit edilmiş örnekler doğrultusunda, kelime gruplarının özellikleri açıklanmıştır. Çalışmanın sonuç bölümünde kelime gruplarının sayıları ve kullanım oranları açıklanmıştır. Bununla beraber Orhan Pamuk’un üslubuyla ilgili bazı tespitler yapılmıştır.

This study is a text-centered study that examines word groups in the sample of "Beyaz Kale", one of Orhan Pamuk's novels. In the study, the 2022 edition of the selected novel is taken as a basis. The aim of the study is to reveal the structure and characteristics of word groups based on the novel. In the study, the subject is limited to word groups in order to make a way more detailed analysis. Leyla Karahan's work titled "Syntax in Turkish" is accepted as a framework. In addition to this, a classification is created by using different sources as well, and the examples determined from the novel are presented as a list within that classification. The study consists of five parts. In the introduction part, the problem and purpose of the study are explained, the importance of the subject in Turkish language is mentioned and the limitations of the study are determined. In the second part, the theoretical framework of the thesis is tried to be determined and some sources that could be used in researches on word groups are mentioned. In the third part, the method of the research is explained. Data gathering sources and processing of the sources are mentioned. In the fourth part, which is the main part of the study, firstly Orhan Pamuk's life and novels are included. Orhan Pamuk's works are introduced and information is given about the novel “Beyaz Kale”, which is the sample of the study. Then, word groups are examined under fourteen headings as noun phrases, adjective phrases, gerundial groups, compound noun groups, compound verbs, exclamation groups, title groups, preposition groups, conjunction groups, repetition groups, number groups and abbreviation groups, and in line with the examples determined from the sample, the characteristics of the word groups are explained. In the conclusion part of the study, the numbers and usage rates of word groups are explained. In addition, some determinations are made about Orhan Pamuk's style.